سوزان عارضی - مربی گروه علوم تربیتی پیام نور

یادگیری مهارت های زندگی، افراد را برای مواجهه ی موثر با مسایل و چالش های زندگی و غلبه برتنش ها و نیز بروز رفتارهای سازگارانه آمادهمی کند. امروزه علی رغم تغییرات عمیق فرهنگی و تغییر در شیوه های زندگی، بسیاری از افراد، خصوصا نوجوانان فاقد توانمندی ها و مهارتهای لازم و اساسی برای رویایی با مشکلات پیش رو هستند. پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی- پیمایشی می باشد که جهت بررسی میزانآگاهی نوجوانان دانش آموز از مهارت های زندگی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه آن دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی و دبیرستانبودندکه تعداد 334 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. با استفاده از پرسش نامه مهارت های زندگی که روایی و پایایی آن توسط مطالعاتقبلی مورد تایید قرارگرفته است، اطلاعات جمع آوری گردید و با استفاده از آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. میانگین نوجوانان از مهارت های زندگی درکل برابر با 4/86 با انحراف معیار 1/38 بود. داده ها نشان داد که میزان آگاهی نوجوانان درمولفه های مهارت های زندگی، برابر نیست. در برخی مولفه ها وضعیت دختران بهتر از پسران بوده است و در برخی دیگر پسران از میانگین بالاتری برخوردار بودند. از بین مولفه های مهارت های زندگی بیشترین آگاهی نوجوانان مربوط به مهارت خودآگاهی بود. در این مهارت میانگین کل برابر با 5/41 با انحراف معیار 0/96 بود. پس از مهارت خودآگاهی، مهارت روابط بین فردی و مهارت همدلی دارای بیشترین میانگین نسبت به بقیه مهارت ها بودند و مهارت حلمساله از پایین ترین میانگین در بین مولفه های مهارت های زندگی برخوردار بود. درجمع بندی کلی، نتایج پژوهش نشان داد که سطح مهارتهای زندگی نوجوانان دانش آموز مورد تحقیق درحد قابل قبولی بود و از نظر جنسیت دارای تفاوت هایی می باشند و جز در مهارت حل مسالهاختلاف معناداری بین میزان آگاهی آنها وجود نداشت. بنابراین از آنجا که خصوصیات برجسته رشدی نوجوانان همچون بلوغ جسمی و پیامدهایروانشناختی آن، جستجوی هویت، آشفتگی عاطفی، تجدید نظردر روابط با دیگران، تفکرانتزاعی و... بین نوجوانان از لحاظ جنسیت متفاوت استو از جمله عواملی هستند که در صورت عدم توجه به موقع به آنها از طریق آموزش مهارت های زندگی ممکن است نابهنجاری های مخرب رابرای نوجوانان به دنبال داشته باشد پیشنهاد می شود نحوه آموزش مهارت های زندگی و همچنین نحوه ارزیابی آنها با توجه به نوع جنسیتطراحی گردد.

مهارت های زندگی، آگاهی، نوجوانان دانش آموز