حجت اقبال - دکتری تخصصی گیاهان دارویی، بخش تحقیق و توسعه، شرکت دانش بنیان پژوهشگران داروی سبز، مشکین شهر، ایران
امید موذن زاده - کارشناس ارشد زیست شناسی، بخش تحقیق و توسعه، شرکت دانش بنیان پژوهشگران داروی سبز، مشکین شهر، ایران
شهاب بهلولی - دانشیار فارماکولوژی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، اردبیل، ایران
مرضیه مهرزاده - کارشناسی ارشد فیتوشیمی، بخش تحقیق و توسعه، شرکت دانش بنیان پژوهشگران داروی سبز، مشکین شهر، ایران

مصرف گیاهان دارویی از گذشته های دور جهت درمان بیماری ها مدنظر بوده است. از این میان بیماری های عفونی نیز اهمیت قابل ملاحظه ای داشته اند. با توجه به اثرات ریحان، پونه و رازک در کتب طب سنتی به عنوان آنتی باکتریال های طبیعی و با توجه به تنوع ژنتیکی ایجاد شده در عوامل بیماری زای میکروبی و پیدایش سویه های مقاوم و همچنین عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای شیمیایی، جایگزین کردن آنها توسط داروهای ضد میکروبی با منشا گیاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و سبب تحقیقات در زمینه یافتن داروهای سنتی بدون عوارض شده است. تحقیق حاضر با هدف بررسی اثرات ضدباکتریایی عصاره های هیدروالکلی ریحان، پونه، رازک و مخلوط سه گانه عصاره های سه گیاه بر روی باکتری های عامل بیماری عفونت ادراری انجام شد. با توجه به نتایج حاصل، مشخص شد که گیاه دارویی پونه اثر ضد میکروبی قوی تری نسبت به دو گیاه دیگر از خود نشان می دهد. بیشترین قطر هاله مربوط به مخلوط سه گانه ی عصاره های پونه، رازک، ریحان و پس از آن مخلوط دوگانه ی عصاره های رازک و پونه و بعد از آن مخلوط دوگانه ی عصاره های پونه و ریحان بود و عصاره هیدروالکی ریحان کمترین میزان قطر هاله ها را به خود اختصاص داد. براساس نتایج به دست آمده از تست MIC، مشخص شد که مخلوط سه گانه عصاره های رازک، پونه و ریحان نتایج نسبتا مشابهی را نسبت به آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین از خود نشان می دهد. این در حالی است که گیاه دارویی ریحان حساسیت کمتری را برای باکتری های مورد نظر ایجاد می کند. بنابراین با توجه به اثرات مطلوب ضد باکتریایی مخلوط سه گانه عصاره های هیدروالکلی پونه، رازک و ریحان در تحقیق حاضر، می توان چنین استنباط نمود که وجود ترکیبات ثانویه ضد میکروبی در این گیاهان می تواند اثرات درمانی موثری بر بیماری عفونت ادراری داشته باشد.

گیاهان دارویی، خواص میکروبی، مخلوط سه گانه، سیپروفلوکساسین، MIC