سیده حدیثه بهاری ساروی - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرو
احمد غلامی - دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
همت الله پیردشتی - دانشیار گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
مهدی برادران فیروزآبادی - دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود

به منظور بررسی اثر همزیستی قارچ های اندوفیت piriformospora indica و Trichoderma و محلول پاشی پلی آمین اسپرمیدین بر مولفه های فلورسانس کلروفیل و رنگیزه های فتوسنتزی گیاه دارویی استویا تحت شرایط شور، ازمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل تنش شوری در سه سطح (صفر، 6 و 12 دسی زیمنس برمتر)، تیمار همزیستی قارچی شامل چهار سطح [عدم تلقیح (شاهد)، تلقیح Pi) P, indica)، تلقیح (T.virens (Trich و تلقیح همزمان دوقارچ (Pi+Trich)] و محلول پاشی اسپرمیدین در سه سطح (صفر، 0/75 و 1/5 میلی مولار) بود. نتایج نشان داد تلقیح قارچ های اندوفیت در شرایط شور، اثرمثبتی بر مقدار فلورسانس حداکثر (Fm)، فلورسانس متغیر (Fv) و حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم Fv/Fm)II) داشت. همچنین، همزستی قارچی به ویژه Pi+Trich و محلول پاشی اسپرمیدین با غلظت 0/75 میلی مولار منجر به بهبود این پارامترها گردید. برهمکنش قارچ و محلول پاشی اسپرمیدین اثرمثبتی برکلروفیل a داشت، به طوری که تلقیح P.indica و محلول پاشی 0/75 میلی مولار اسپرمیدین افزایش 39 درصدی آن را نسبت به شاهد به دنبال داشت. همچنین در بیشتر سطوح تنش شوری و تلقیح قارچی، محلول پاشی اسپرمیدین به ویژه غلظت 0/75 میلی مولار آن محتوای کلروفیل b و a+b را به صورت معنی داری افزایش داد. در مجموع، نتایج حاکی از اثر مثبت قارچ های اندوفیت P.indica و T.virens و همچنین محلول پاشی اسپرمیدین بر مولفه های فلورسانس کلروفیل و رنگیزه های فتوسنتزی گیاه استویا در شرایط شور بود.

اسپرمیدین، استویا، تنش شوری، فلورسانس، قارچ اندوفیت و کلروفیل