مونا کرمی - دانشجوی دکتری جنگل دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
علی رستمی - استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام
علی کیالاشکی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

غلظت دی اکسید کربن (CO2) در اتمسفر از قبل از صنعتی شدن در حال افزایش بوده و از حدود 280ppm به379ppm در سال 2005 رسیده است و به سرعت در حال افزایش است، که بدلیل افزایش سوخت های فسیلی وتغییرات کاربری اراضی بوده است. این تحقیق در توده های جنگل کاری شده کاج تهران و سرونقره ای همراه بااراضی جنگلی اطراف (بلوط ایرانی) انجام و مقادیر کربن ترسیب شده در خاک اندازه گیری شد. همچنین رابطهبین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با ترسیب کربن توده های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. برایاین منظور تعداد 15 درخت بلوط ایرانی و 15 درخت سوزنی برگ دست کاشت کاج تهران و 15 درخت سرونقره ای و مجموعا 45 درخت بطور ترانسکت تصادفی انتخاب شد، و نمونه های خاک در زیر تاج هر درخت درفاصله یکسان از تنه درخت (30 یا 50 سانتی متری) از عمق 0 تا 30 سانتیمتری خاک برداشت شد. نتایج نشان داد ترسیب کربن در خاک توده کاج تهران (55/7) بطورمعنی داری بیشتر از توده سرو نقرهای (39/98) و توده بلوط ایرانی (29/45) اطراف است و ارزش اقتصادی آن برای گونههای مذکور به ترتیب، 140، 101 و 74 میلیون ریال در هکتار محاسبه شد. نتایج آنالیز همبستگی نیز نشان داد که درصد ماده آلی، درصد نیتروژن، هدایت الکتریکی و وزن مخصوص ظاهری، به ترتیب از مهمترین عوامل اجزای تاثیرگذار بر مقدار ترسیب کربن خاک در توده های مورد بررسی هستند.

ترسیب کربن، گونه درختی، پارک جنگلی چغاسبز، ایلام