شهاب الدین شکری - استادیار گروه علوم اقتصادی و اقتصاد کشاورزی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، تهران، ایران
سمیه اسمعیلی - استادیار گروه علوم اقتصادی و اقتصاد کشاورزی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، تهران، ایران

هدف از این پژوهش، مطالعه مدل اشاعه، موانع و مزیت سنجی آبگرمکن خورشیدی از دید خانوارهای عشایری به-عنوان کاربران بومی بوده است. جامعه آماری شامل 98 خانوار عشایری استفاده کننده از آبگرمکن خورشیدی بودکه در استان های سیستان و بلوچستان و کرمان زندگی می کردند. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته بود کهروایی و پایایی آن با نظر کمیته تحقیق و کارشناسان عشایری ارتقاء و تایید یافت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها ازآزمون فریدمن به منظور اولویت بندی انواع فناوری خورشیدی استفاده شد و گویه های مربوط به مزیت سنجی ازطریق آماره نسبت تغییرپذیری رتبه بندی شدند. نتیجه آزمون نسبت دو جمله ای در خصوص مدل اشاعه، وضعیتمطلوبی را نشان داد، اما آزمون در خصوص اجزاء مدل، نتایج متفاوتی بیان نداشت. همچنین نتیجه آزمون کای-اسکور دوبعدی نشان داد که میزان رضایت عشایر از آبگرمکن خورشیدی، مستقل از میزان زمان استفاده ازفناوری بوده است.

مدل اشاعه، مزیت سنجی، آبگرمکن خورشیدی، جامعه عشایری، سیستان و بلوچستان