آیت الله سعیدی زاده - استادیار دانشگاه شاهد
فهیمه نیاستی - کارشناس ارشد دانشگاه شاهد
حامد حسن زاده دلویی - کارشناس ارشد دانشگاه شاهد

زعفران به عنوان یک گیاه دارویی دارای خواص درمانی و ارزش اقتصادی قابل ملاحظه ای است. تنش هایبیولوژیکی ناشی از بیمارگرهای گیاهی یکی از دلایل اصلی برای کاهش کمی و کیفی محصولات کشاورزی ازجمله زعفران است. با توجه به ارتباط ریشه و کورم این گیاه با نماتدهای انگل گیاهی خاکزی، شناسایی نماتدهایانگل گیاهی خاکزی موجود در مزارع زعفران مناطق مختلف شهرستان گناباد مورد توجه قرار گرفت. به اینمنظور، نمونه برداری از ریزوسفر زعفران به تعداد 90 نمونه در شهریور ماه سال 1393 انجام گرفت. پس از انتقالنمونه ها به آزمایشگاه، عملیات شستشوی خاک، جداسازی نماتدها، تثبیت و انتقال آنها به گلیسیرین و تهیهاسلاید میکروسکوپی انجام گرفت. مشخصات ریخت شناسی و ریخت سنجی نماتدها با استفاده از میکروسکوپنوری مجهز به لوله ترسیم بر طبق منابع شناسایی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 17 گونه به اسامی Amplimerlinius globigerus، Aphelenchoides asterocaudatus، Aphelenchoides centralis، Aphelenchus avenae، Boleodorus thylactus، Ditylenchus myceliophagus، Filenchus afghanicus، Filenchus vulgaris، Helicotylenchus pseudorobustus، Merlinius microdorus، Nagelus camelliae، Nagelus hexagramus، Paratylenchus coronatus، Paratylenchus similis، Pratylenchus neglectus، Pratylenchus thornei و Psilenchus hilarulus شناسایی شد. گونه های Nagelus camelliae، Nagelus hexagramus، Paratylenchus coronatus، Paratylenchus similis، Pratylenchus neglectus و Pratylenchus thornei از نظر بیمارهای گیاهی حایز اهمیت می باشند.

گناباد، بیمارگر، زعفران، شناسایی، نماتد