زلیخا رحیمی - کارشناسی ارشد کشاورزی، زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرقدس، تهران
حمید مظفری - استادیار گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرقدس، تهران
حسین حسن پوردرویشی - استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرقدس، تهران

به منظور ارزیابی اثر هیومیک اسید بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک گیاه کلزا آزمایشی در سال 94-1393 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرقدس انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: شاهد صفر، اسید هیومیک 100 میلی گرم در لیتر، 200 میلی گرم در لیتر، 300 میلی گرم در لیتر، 400 میلی گرم در لیتر و 500 میلی گرم در لیتر در آب آبیاری بود. در این آزمایش از 18 عدد لایسی متر استفاده شد. لایسی مترها را با خاک مزرعه پرکرده و آبیاری انجام تا خاک به حالت FC برسد و رطوبت اولیه را جهت کاشت بذور داشته باشد. کاشت به روش دستی پس از ایجاد خطوط انجام و بلافاصله آبیاری به عمل آمد. برداشت نهایی هنگامی صورت گرفت که رسیدگی کامل حادث شده و رطوبت در حد استاندارد بود. برداشت با حذف حواشی از طرفین با دست انجام شد و توزین دانه ها به منظور مقایسه عملکرد تیمارها انجام گرفت. به منظور تعیین تعداد خورجین در گیاه، 4 گیاه از هرکرت آزمایشی در زمان رسیدن فیزیولوژیک به صورت تصادفی انتخاب شد. تعداد خورجین در ساقه اصلی و شاخصه های فرعی گیاه ها به طور مجزا برای هر گیاه شمارش و میانگین مجموع تعداد هر صفت به عنوان میانگین کرت ثبت گردید. تعداد دانه در خورجین با احتساب مجموع خورجین های دارای دانه و باز نشده در گیاه های منتخب تعیین شد و میانگین آن به عنوان میانگین واحد آزمایشی درج گردید. به منظور تعیین وزن هزار دانه پس از برداشت محصول، چهار نمونه 100 دانه ای از بذور هر پلات آزمایشی به طور تصادفی انتخاب و وزن هزار دانه محاسبه گردید. ارزیابی عملکرد دانه از هر پلات پس از حذف حاشیه به طور مجزا بر حسب کیلوگرم در هکتار انجام گرفت. نتایج بدست آمده از این آزمایش حاکی از آن بد که تیمار هیومیک اسید در صفات مورفولوژیک، اجزای عملکرد، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت، بالاترین میزان را کسب نمود. در بین سطوح مورد بررسی نیز سطح 500 میلی گرم درلیتر بهترین عملکرد را از خود نشان داد.

کلزا، هیومیک اسید، شاخص برداشت، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک