فاطمه منظوری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
محسن یزدانیان - عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
غلامعلی آساده - عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

استفاده از حشره کش ها و ضدعفونی کننده های تدخینی برای حفاظت از فراورده های انباری در برابر آفات، باعثبروز برخی مشکلات مانند ایجاد مقاومت در برابر حشرهکشها، خطرات احتمالی به ویژه برای پستانداران وآلودگی های زیست محیطی شده است. در حال حاضر، برای کنترل شیمیایی با استفاده از مواد ارگانیک دوگزینه ی مهم در مدیریت تلفیقی آفات مورد استفاده قرار می گیرند که عبارت از اسانس های گیاهی و خاک هایدیاتومه می باشند. در این تحقیق اثر چهار غلظت اسانس اکالیپتوس (0، 22/57، 24/3، 29/51 میکرولیتر بر لیتر هوا) و پنج دز خاک دیاتومه ی سایان (0/125، 0/25، 0/5، 1 و 1/5 گرم بر کیلوگرم غله) علیه حشرات کامل شپشه ی آرد (Tribolium confusum) در شرایط آزمایشگاهی (1±25 درجهی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 و دوره ی نوری 8:16) در قالب طرح فاکتوریل انجام شد. مرگ و میر حشرات کامل پس از 24، 48 و 72 ساعت ثبت گردید. نتایج نشان داد که اثر غلظت اسانس و دز سایان روی درصد مرگ و میر در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. با افزودن اسانس به خاک دیاتومه مرگ و میر به صورت معناداری افزایش یافت. همچنین افزایش غلظت اسانس نیز مرگ و میر را افزایش داد. به طور مثال در 72 ساعت و بالاترین دز خاک دیاتومه (1/5 گرم بر کیلوگرم) غلظت های 22/57، 24/3 و 29/51 سایان افزایش معناداری (76/6، 81/5، 91/9) نسبت به خاک دیاتومه به تنهایی (32/5) داشت.

اسانس، اکالیپتوس، خاک دیاتومه، اثر حشره کشی ترکیبی، تولید نتاج Tribolium confusum