سیاوش علیزاده - بانک مسکن استان گیلان
شهرام بهمن تاجانی - عضو هیات علمی دانشگاه گیلان

پژوهش اخیر به بررسی قدرت های نظامی دریا ها و سواحل در ایران، حاشیه خلیج فارس و برخی کشور های دیگر و موانع موجود برای استفاده از ایده ها و تجهیزات نظامی در سیستم حقوق دریاها و نیز به بررسی واکنش های سیاسی دولت ها وعدم موافقت های دولت ها در طول سال های به تصویب رسیدن کنوانسیون بین المللی حقوق دریاها می پردازد. در ارتباط با محدودیت فعالیت های نظامی در دریاها ، بند استفاده صلح آمیز به عنوان ممنوعیت هر نوع فعالیت نظامی ، در منشور بین المللی تعبیر می شود. منظور از معاهده قطب جنوب ، یک موقعیت غیر نظامی در حوزه قطب جنوب است. محدودیت فعالیت های نظامی بر دریاها و اعمال این قوانین پیامدهایی بر ساختار های زیست محیطی سواحل دریایی و بخصوص حاشیه خلیج فارس دارد که البته شناخت این ساختارها و بررسی های ژیومورفولوژیکی این مناطق تاثیر بسیار زیادی در ارایه استراتژی های نظامی و شناسایی دشمن در سیستم های دریایی داشته است . تا قبل از سال های 1958 هیچ قانون مدونی در ارتباط با حقوق بین المللی درباره استفاده نظامی از دریاها وجود نداشت. قوانین مربوط به بخش های دریایی انحصاری ،اولین بار در زمان جنگ روسیه و ژاپن در تلاش برای کنترل ناوگان نیروهای بی طرف در نواحی ویژه روی کار آمد. به هرحال بر طبق بند 88 قرار داد ملل متحد در باره قانون دریاها ( قرارداد LOS ) ,دریاهای آزاد می بایستی برای اهداف صلح آمیز ,حفظ شوند و این مساله از دیدگاه بین المللی مورد اهمیت می باشد. یکی از عوامل سنجش قدرت کشورها ، توانایی نظامی آنها می باشد. برای کشور روسیه این مساله بسیار مهم است که از دیدگاه حقوق بین الملل در پژوهش اخیر به بررسی این اهمیت می پردازیم. روش تحقیق در این مطالعه کیفی و از نوع مشاهده ای توصیفی می باشد واطلاعات موجود از طریق سایت ها و پایگاه های اینترنتی و مقالات و کتب موجود در این زمینه جمع آوری گردید. هدف ،اگاهی یافتن از حقوق بین الملل مربوط به دریاها و آب های آزاد و بررسی عقاید و ایده های کشور ها و ملل طرف معاهدات بین المللی مربوط به استفاده نظامی از دریاها می باشد.

استفاده نظامی ، کنوانسیون حقوق دریاها ، حقوق بین الملل