زهرا مردانه - کارشناس ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس
آمنه سادات کاظمی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی
فاطمه زندی - کارشناس ارشد دانشگاه آزاد اسلامی کرج

نقش استرس در بروز دیابت در افراد مستعد غیر قابل انکار است. بیماران مبتلا به دیابت نوع دو نقص جدی در استفاده از شیوه های مقابله با استرس دارند و معمولا از شیوه های مقابل های انفعالی و ناسازگارانه استفاده می کنند. هدف پژوهش حاضر مقایسه نظم جویی شناختی هیجان و راهبردهای مقابله با استرس در افراد مبتلا به دیابت نوع دو و افراد غیر دیابتی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع علی مقایسه ای و جامعه آماری پژوهش بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به کلینیک چمران و کلینیک سوده شهر پرند و افراد سالم ساکن در شهر پرند بودند. به روش نمونه گیری هدفمند و با همتاسازی 80 نفر بیمار و 80 نفر سالم انتخاب شدند. آزمودنی ها به پرسشنامه های پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران ( 2001 ) و راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن ( 1985 ) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش t استودنت برای گروه های مستقل تحلیل شدند. نتایج تحلیل نشان داد که نتایج تحلیل نشان داد بین نمرات راهبرد مقابله ای مشکل محور در دو گروه افراد مبتلا و غیر مبتلا به دیابت تفاوت معناداری وجود دارد. مقایسه میانگین های دو گروه نشان می دهد که میانگین افراد دیابتی پایین تر از افراد عادی است. همچنین نتایج تحلیل نشان داد بین نمرات نظم جویی شناختی هیجانی منفی و مثبت در دو گروه افراد مبتلا و غیرمبتلا به دیابت تفاوت معناداری وجود دارد. مقایسه میانگین های دو گروه نشان می دهد که در رابطه با تنظیم هیجانی سازگارانه میانگین افراد دیابتی پایین تر از افراد عادی و در رابطه با تنظیم هیجانی ناسازگارانه، میانگین افراد عادی بالاتر از افراد دیابتی است. بدینمعنی که، افراد عادی نسبت به افراد دیابتی از راهبرد مقابله ای مشکل محور بیشتر استفاده می کنند و افراد دیابتی نسبت به افراد عادی از تنظیم هیجانی ناسازگارانه بیشتر استفاده می کنند.

دیابت نوع دو، راهبردهای مقابله با استرس، نظم جویی شناختی هیجان