الهام محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل، گروه مدیریت اردبیل ایران
شهرام بگ زاده - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد، گروه مدیریت، پارس آباد، ایران

هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر تعدیلی معنویت سازمانی در رابطه با هوش اجتماعی و تعهد سازمانی کارکنان ادارات گمرک استان اردبیل بود. روش تحقیق از نظر ماهیت کمی، از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان ادارات گمرک استان اردبیل در سال 1393 به تعداد 150 نفر تشکیل می دادند. با توجه به این که تعداد جامعه آماری محدود بوده، لذا کلیه جامعه آماری مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد معنویت میلمین و همکاران دارای 3 مولفه و 20 سوال، دارای روایی و پایایی مشخص، همچنین پرسشنامه استاندارد هوش اجتماعی 21 سوالی سیلورا و همکاران و پرسشنامه استاندارد تعهد سازمانی آلن و می یر که دارای مقیاس لیکرت جهت اندازه گیری متغیرها استفاده شد، که روایی محتوایی آن ها مورد تایید و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ برای پرسشنامه هوش اجتماعی 84 / 0، معنویت سازمانی 84 / 0 و تعهد سازمانی 77 % به دست آمد. اطلاعات در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss و LISREL مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین معنویت با تعهد سازمانی و همچنین بین هوش اجتماعی با تعهد سازمانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. از طرفی معنویت سازمانی و هوش اجتماعی توانایی پیش بینی تعهد سازمانی را دارند. همچنین نقش میانجی معنویت سازمانی در رابطه بین هوش اجتماعی و تعهد سازمانی تاثیرگذار است. ولی این تاثیر در جهت منفی است. بنابراین فرضیه پژوهشی تایید و فرض صفر رد می شود.

هوش اجتماعی، تعهد سازمانی، معنویت سازمانی، اداره گمرک