برآورد تابع تقاضای حمل غلات و حبوبات در سیستم حمل و نقل جاده‌ای کشور

سیستم حمل ونقل جاده ای همواره با سهمی نزدیک به 90 درصد کل جابه جایی کالا در سطح کشور به عنوان عمده ترین روش حمل و نقل کالا در ایران مطرح بوده است. محصولات کشاورزی یکی از عمده کالاهایی می باشند که توسط ای ن سیستم حمل می شوند. از میان گروه های مختلف محصولات کشاورزی نیز غلات و حبوبات از گروه کالاهای اساسی هستند که تقریباً در تمام مناطق کشور تولید و به سایر مناطق حمل می گردند. بنابراین پراکندگی کشت و بازار مصرف غلات و حبوبات در سراسر کشور سبب شده که این بخش از کالاهای اساسی کشاورزی حجم قابل ملاحظه ای از ترافیک راه ها را به خود اختصاص دهند . با توجه به اینکه سیستم حمل ونقل جاده ای به دلیل قابلیت دسترسی به تمام نقاط کشور، سرعت بالا، هزینه مناسب ، اصلی ترین سیستم حمل و نقل این دو گروه از محصولات کشاورزی می باشد و درآینده نیز همچنان اصلی ترین نحوه حمل و نقل آنها باقی خواهد ماند؛ بنابراین برآوردی از تابع تقاضای حمل و نقل جاده ای غلات و حبوبات، اطلاعات مناسبی برای سیاست گذاری توزیع محصولات کشاورزی فراهم می آورد. در این مقاله ضمن مروری بر مطالعات صورت گرفته در خصوص مدلسازی تقاضای حمل غلات و حبوبات توسط سایر محققین، به برآورد تابع تقاضای حمل و نقل جادهای غلات و حبوبات در ایران اقدام گردیده است. بدین منظور انواع مختلفی از مدلهای مبدأ- مقصد در شبکه تولید و مصرف غلات و حبوبات در کشور با استفاده از داده های سالهای 1375 لغایت 1385 ساخته شده و پس از ارزیابی آنها توسط آزمون های آماری مختلف ، بهترین مدل ها برای برآورد تقاضای این بخش ا ز محصولات کشاورزی توصیه شده است . اعتبارسنجی مدل های گزینش شده برای تقاضای حمل برنج و لوبیا از گروه غلات و حبوبات نتایج رضایت بخشی در برداشته است. این تحقیق با همکاری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای کشور انجام شده است.

Keywords:

حمل و نقل جاده­ای , تقاضای حمل و نقل , غلات و حبوبات , مدلسازی تقاضا