آرش پاک مهر - کارشناس ارشد زراعت
مهدی راستگو - عضو هیات علمی (استادیار) دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
فرید شکاری - استادیار دانشگاه زنجان
جلال صبا - استادیار دانشگاه زنجان

بهمنظور بررسی تاثیر پرایمینگ سالیسلیکاسید بر عملکرد و اجزای عملکرد دانهی لوبیا چشمبلبلی (.L unguiculata Vigna (رقم پرستو تحت تنش کمآبی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای خردشده با سه تکرار در سال زراعی 1388-1387 در مزرعهی تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پرایمینگ بوسیلهیسالیسلیکاسید بهعنوان عامل فرعی در پنج سطح (صفر،900 ،1800 ،2700 و3600 میکرومولار) و آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح (آبیاری منظم، اعمال تنشکمآبی در زمان گلدهی و غلافبندی) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانسنشان داد که اثر آبیاری و سالیسلیکاسید بر عملکرد و اجزای عملکرد، معنیدار بود. اثر متقابل آبیاری×سالیسلیکاسید تنها برای تعداد غلاف در شاخهی اصلی و فرعی، وزن 100دانه در غلاف شاخهی اصلی، بیوماس و عملکرد دانه معنیدار بود. مقایسات میانگین صفات مورد مطالعه نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد در شرایط تنش کمآبی در مقایسه باشرایط آبی، کاهش یافت. پرایمینگ بذور با سالیسلیکاسید، باعث افزایش طول غلاف، تعداد غلاف، تعداد دانه، وزن100دانه در غلافهای شاخهی اصلی و فرعی، بیوماس، عملکرد دانه و شاخص برداشت در هر دو شرایط آبیاری وتنش شد. بذور پیشتیمارشده با غلظت2700 میکرومولار سالیسلیکاسید وضعیت مطلوبی را از نظر کلیهی صفات فوق در مقایسه با سایر تیمارها در شرایط آبیاری و تنشکمآبی به خود اختصاص دادند. از بین مقادیر مختلف سالیسلیکاسید بهکار رفته برای عمل پرایمینگ، بذور پیشتیمارشده با غلظت 2700 میکرومولار سالیسلیکاسید در شرایط آبیاری منظم،تنشکمآبی در مرحله گلدهی و تنشکمآبی در مرحله غلافبندی با عملکرد 4424 ،3437 و 2475 کیلوگرم در هکتار، دارای بیشترین عملکرد بودند.

پرایمینگ، تنش کمآبی، سالیسیلیکاسید، عملکرد، لوبیا چشمبلبلی