محمد قاسم زاده گنجه ای - دانشجوی دکتری علوم خاک دانشگاه فردوسی مشهد و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
احمد اصغرزاده - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خا کوآب

بهمنظور بررسی کارآیی تلقیح بذر نخود با سویههای مختلف ریزوبیوم و همچنین کاربرد کود نیتروژن بر عملکرد واجزای عملکرد محصول نخود، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور واقع دراستان خراسانرضوی انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 13تیمار که 9تیمار شامل سویههای برتر باکتری معرفیشده توسطکیلوگرم بر میلیگرم140 و 70 مصرف تیمار دو و) SWRI 1،2 ،3 ،6 ،9 ،12 ،13 ،14 ،15) خاکوآب تحقیقات موسسه نیتروژن بدون تلقیح از منبع کود اوره و یک تیمار مصرف کود سولفات روی بهمیزان 25کیلوگرم در هکتار و نیز شاهد(عرف زارع) در چهار تکرار اجرا شد. براساس نتایج، تفاوتهای معنیداری در بین تیمارها از نظر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک مشاهده شد. تیمار تلقیحی SWRI12 بالاترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را تولید نمود که نسبت بهتیمار شاهد، 77 تا 13درصد و نسبت به تیمارهای فاقد تلقیح، 25 تا 40درصد افزایش عملکرد داشت. از نظر تعداد و وزن گرهها، تیمارهای تلقیحی از وضعیت بهتری برخوردار بودند و حداکثر تعداد گره در تیمار تلقیحی SWRI12 با میانگین 75/12گره و در تیمارکودی نیتروژنه با مقدار کم با میانگین 5/3 گره کمترین تعداد را داشت. از نظر درصد نیتروژن، تیمارSWRI15 با 5/4درصد نیتروژن، بالاترین درصد را دارا بود. در مجموع دو سال، استفاده از مایهتلقیح در تمامی موارد سبب افزایش وزن خشک، درصد نیتروژن و عملکرد محصول گردید که این مقدار از 7درصد (سویه SWRI3 (تا 25درصد (سویه SWRI2 (متغیر بود.

ریزوبیوم، عملکرد، نخود، نیتروژن