نوذر نظری - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
ریبوار نظری - کارشناسی ارشد روانشناسی

یکی از مشخصه های رشته های علوم انسانی و به طور اخص علوم اجتماعی و سیاسی، شناور بودن مرزهای بین رشته ای است. از طرفی تعامل و تداخل رشته های مذکور و عاریت گرفتن مفاهیم و نظریه های از یکدیگر هر از چندگاهی باب جدیدی از پژوهش علمی را می گشاید که اغلب به عنوان رشته های بینرشته ای از آنها یاد می شود. نظریه رژیم ها به عنوان نقطه تلاقی دو حوزه حقوق بین الملل و روابط بین الملل برآمده از تحولات تیوریک دهه هفتاد و شکل گیری نظریه های همکاری و وابستگی متقابل و کارکردگرایی و نوکارکردگرایی که همگی از نحله های لیبرالیسم خوش بین به همکاری بودند فضایجدیدی را پیش روی پژوهش در این حوزه ها گشود. در ترمینولوژی نظریه مذکور عنصری از روابطبین الملل- حقوق بین الملل )واژه رژیم(، با وصف بین الملل مشاهده می شود که دامنه کارکرد و پوشش آن را مشخص می سازد. ظهور این نظریه در گام اول سرآغاز حوزه ای پژوهشی و میان رشته ای به نام پژوهشحقوق/ روابط بین الملل در ادبیات حقوقی و سیاسی می شود که نیازمند واکاوی است. اگر در گام اول به بنیانهای تیوریک این نظری مرکب از آرمانگرایی ویلسونی و خوش باوری به نقش سازمانهای بین المللی درتحقق همکاری و در گام دوم به فضای واقعگرای بدبینانه روابط بین الملل دهه 1970 و اوج جنگ سرد نگاه کنیم، این دو عنصر مانع الجمع چگونه توانستند در کنار هم به صورت عملی در کنار هم گردآیند و جهان تا به امروز و در آینده نیز از برکات آن بهره مند شده و خواهد شد. سوال اصلی این است که جایگاه اینرشته کجاست و حوزه مذکور چه تاثیر و تاثری را بر دو رشته حقوق بین الملل و روابط بین الملل بر جای می گذارد. فرضیه پژوهش به قرار زیر است: رژیم های بین المللی به عنوان متغییر میانی می توانند دو رشتهروابط بین الملل و حقوق بین الملل را هر چه بیشتر به هم نزدیک کرده و پژوهش میان رشته ای را پربارتر سازد.زیر فرضیه اول: نظریه رژیم ها به عنوان متغییر مستقل بر روابط بین الملل تاثیر می گذارد. زیر فرضیه دوم: نظریه رژیم ها به عنوان متغییر وابسته از روابط بین الملل تاثیر می گیرد.زیر فرضیه سوم: نظریه رژیم ها به عنوان متغییر مستقل بر حقوق بین الملل تاثیر می گذارد. زیر فرضیه چهارم: نظریه رژیم ها به عنوان متغییر وابسته از حقوق بین الملل تاثیر می گیرد. نوع پژوهش حاضر توصیفی تبیینی و روش پژوهشی آن بررسی رابطه ساده بین متغییرهای سه گانه مذکور است.

نظریه رژیم ها، روابط بین الملل، حقوق بین الملل، ریالیسم، لیبرالیسم، همکاری