عقیل مددی - دانشیار ژیومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
داود مختاری - استاد ژیومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
حمدیه شیرزادی - کارشناس ارشد ژیومورفولوژی، دانشگاه تبریز، تبریز ایران
اسلان مهرورز - دانشجوی دکتری مخاطرات ژیومورفیک، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

مخروطه افکنه ها یکی از اشکال ژیومورفولوژی پایکوهی در مناطق خشک و نیمه خشک می باشند که باوجود موقعیت مناسب برای اجرای برنامه های عمران و توسعه سکونتگاهی، نسبت به فرایندهای مخاطره -آمیز ژیومورفیک ازجمله رخداد زمین لرزه حساس هستند. در پژوهش حاضر سعی بر این است که بابررسی مخروطه افکنه های واقع در دامنه های شمال غرب سهند، توان لرزه زایی گسل ها و پهنه بنیدی خطراتناشی از آن را روی مخروطه افکنه ها به خوبی نشان داده شود. مخروطه افکنه های منطقه یکی از مراکز مهمتامین کننده نیازهای زراعی و کشاورزی سکونتگاه های اطراف به شمار می آیند. نتایج حاصل از بررسیمخروطه افکنه های منطقه مورد مطالعه حاکی از آن است که این مناطق به دلایلی چند ازجمله نزدیکی بهگسل ها و دارا بودن سازندهای سست و متخلخل (آبرفت های کواترنر)، در معرض خطرات ناشی از زلزلههستند. توان لرزه زایی گسل ها و پهنه بندی خطر آنها بر روی مخروط افکنه ها با استفاده از روش تحلیل فضایی بربریان می باشد. ابتدا با استفاده از شاخص های ژیومورفیک (FCI, SMF, B, VF) میزان فعالیت تکتونیک در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. سپس توان لرزه زایی گسل های موجود در سطح و مجاورت مخطور افکنه ها با روش های زارع، مهاجر- اشجعی، ملویل و اسمیت محاسبه گردید، در نهایت با استفاده از روش تحلیل فضایی بربریان میزان خطر گسل بر روی مخطو افکنه ها و کاربری مختلف انسانی موجود بر سطح آنها و درصد تراکم کاربری ها در حری گسل محاسبه گردید، و همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی خطر گسل بر روی مخروط افکنه ها نیز بیانگر آن است که 0/58 مناطق مسکونی، 0/69 زمین زراعی، 0/61 چشمه ها و 0/39 خطوط ارتباطی در حریم 1000 متری گسل (محدوده با خطر بالا) قرار دارند و قابلیت لرزه زایی گسل ها با طول گسل ارتباط مستقیم وجود دارد.

تکتونیک، مخروط افکنه، توان لرزه زایی، دامنه های کوه سهند