داریوش یاراحمدی - دانشیار اقلیم شناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
سعید بساطی - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
بهروز نصیری - استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه لرستان، خرمآ باد، ایران
سمیه رفعتی - استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه جمال الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران

در ایران موضوع وقوع مخاطرات طبیعی به ویژه سامانه های همرفتی میان مقیاس به علت افزایشتهدیدها و خسارات ناشی از آنها از اهمیت بالایی برخورداراست. بدین منظور چرخه عمرسامانه های همرفتی میان مقیاس غرب ایران در دوره زمانی 2001 تا 2005 با استفاده از تصاویرماهواره ای و شاخص تغییرات مساحت و آستانه های دمای درخشندگی 224 و 242 کلوینشناسایی گردید. با توجه به اینکه اگر سامانه ای از اشتقاق به وجود بیاید یا با ادغام خاتمه یابد،تشخیص مراحل چرخه عمر آن غیرممکن است؛ لذا سامانه هایی انتخاب شدند که بدون رخدادادغام یا اشتقاق بودند. بنا بر اهمیت سامانه همرفتی میان مقیاس روز هفتم و هشتم دسامبر2001، چرخه عمر و شرایط دینامیک سیکل زندگی آن به صورت موردی بررسی گردید وتاثیرات ارتفاعات زاگرس بر چرخه عمر آن از طریق مدل RegCM4 مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد مدل قابلیت آشکارسازی اثر ارتفاعات بر چرخه عمر سامانه های همرفتی میان مقیاس دارد. در اجرای مرجع مراکزی از کمیت های تاوایی، همگرایی- واگرایی و سرعت قایم در زاگرس و غرب آن تشکیل که باعث بارش در این منطقه شده است. در مقابل در اجرای بدون کوهستان این مراکز به هم خورده و هسته بارش به شرق ارتفاعات زاگرس جابجا شده است، به گونه ای که سامانه در مرحله بلوغ تضعیف و در مرحله زوال، دشت های مرکزی ایران از بارش بیشتری برخوردار بوده اند. همچنین الگوی میدانی کمیت ها از الگوی ناهمواری ها تبعیت کرده است.

سامانه های همرفتی میان مقیاس، چرخه عمر، غرب ایران، دمای درخشندگی