فرزاد خدامرادی - گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
اکبر فتوحی - گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
مسعود یونسیان - گروه روش شناسی و تحلیل اطلاعات، پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران- گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
محمدحسن امامیان - دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، مرکز تحقیقات علوم رفتاری و اجتماعی در سلامت، شاهرود، ایران

زمینه و هدف: هدف مطالعه حاضر ارزیابی نابرابری در مواجهه طولانی مدت به آلاینده های هوای شهری در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران در سال 1390 است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه اکولوژیک است و در آن از شاخص تمرکز برای بررسی نابرابری استفاده شده است. در این بررسی مقادیر غلظت های آلاینده های (SO(2), NO(2), PM(10 در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران از روش Land use regression بدست آمده اند. متغیرهایی که اثر آنها بر توزیع مواجهه با آلاینده ها بررسی شده اند عبارت بودند از: سطح تحصیلات، اشتغال و داشتن خودروی شخصی که از طریق سایت شهرداری تهران و داده های سرشماری کشوری بدست آمدند. یافته ها: برای آلاینده (PM(10 شاخص تمرکز برای بی سوادی، افراد دارای تحصیلات دانشگاهی و مالکین خودروی شخصی به ترتیب برابر بود با 0/059 (0/004 تا 0/113)، 0/056- (0/110- تا 0/001-) و 0/079- (0/127- تا 0/031-) که از لحاظ آماری معنی دار بود. این شاخص برای شاغلین برابر بود با 0/016 که معنی دار نبود. در مورد آلاینده ها (SO(2), NO(2 برای بی سوادی، افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، شاغلین و مالکین خودروی شخصی نابرابری وجود نداشت. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد بین مناطق مختلف تهران از نظر مواجهه به آلاینده (PM(10 از نظر جمعیت بی سواد، تحصیلات دانشگاهی و مالکیت خودروی شخصی نابرابری وجود دارد. توجه به این زیرگروه ها در زمینه تحقیقات بیشتر و سیاست گذاری در زمینه آلاینده های محیطی می تواند کمک کننده باشد.

نابرابری محیطی، آلودگی هوا، تهران