منشاء یابی ذرات گردوغبار با بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آنها و مدل سازی عددی در شهرستان مسجد سلیمان

زمینه و هدف: هدف از این تحقیق بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، توزیع اندازه و شکل ذرات گردوغبار برفراز شهر مسجد سلیمان و شناسایی منابع طوفان های گردوغبار است. همچنین تغییرات سالیانه و فصلی پارامترهای هواشناسی و ارتباط آنها با رخداد طوفان های گردوغبار بررسی گردیده است. روش بررسی: نمونه برداری ها حاصل ته نشینی خشک ذرات طی فصول گرم سال 1392 هست. توزیع اندازه ذرات از طریق آنالیز لیزری اندازه گیری شد. با استفاده از روش های طیف سنجی جذب اتمی و طیف نگاری فلورسانس اشعه ایکس، فلزات سنگین و کانی های حاضر در ذرات گردوغبار شناسایی و با استفاده از شاخص غنی شدگی (Enrichment Factor) منشاء خاکی و غیرخاکی ذرات مشخص گردید. همچنین با استفاده از نرم افزار HYSPLIT.4 منشاء طوفان های گردوغبار در بارزه زمانی مورد نظر مشخص شد. یافته ها: بررسی تغییرات سالیانه و فصلی پارامترهای هواشناسی ارتباط آنها با رخداد طوفان های گردوغباربیانگر تطابق مابین رخداد روزهای همراه با گردوغبار و درجه حرارت و میزان بارش در فصل تابستان است. آنالیز شیمیایی و کانی های حاضر در ذرات بیانگر منشا احتمالی این ذرات از کشورهای همسایه در جنوب غرب ایران است. بعضی از این عناصر دارای منشاء غیرخاکی هستند. نتایج HYSPLIT.4 نیز نشانگر این است که منشاء اصلی طوفان های گردوغبار در منطقه مطالعاتی، مناطق شمال غرب کشور عراق و شرق کشور سوریه است. نتیجه گیری: منشا اصلی طوفان های گردوغبار در شهرستان مسجد سلیمان، مناطق شمال غرب کشور عراق و شرق کشور سوریه است.

Keywords:

ذرات گرد وغبار , خصوصیات فیزیکی و شیمیایی , پارامترهای هواشناسی , فاکتور غنی شدگی , HYSPLIT4