بهلول علیجانی - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
احمد روشنی - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
فاطمه پرک - دانشجوی دکتری اقلیم شناسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
روح الله حیدری - کارشناس ارشد آمار، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

در این پژوهش تغییرپذیری فرین های دما در دهه های اخیر در ایران بررسی شده است. برای انتخاب ایستگاه ها به پراکندگی مکانی مناسب و طولانی مدت بودن سری داده ها و میزان داده های گمشده توجه شده است. سپس، 60 سری روزانه دما در دوره زمانی 1961-2006 برای تحلیل انتخاب شده و 18 شاخص از مجموعه شاخص های تغییر اقلیم مورد تایید گروه بین المللی(WMO–CCL/CLIVAR)، استفاده شده است. برای تشخیص تغییرپذیری روندها، آزمون من کندال و مدل رگرسیون خطی و برای تعیین خود همبستگی خطاهای رگرسیون نیز آزمون دوربین واتسون بکارگیری شده است. نتایج مطالعه نشان دهنده افزایش دمای هوا در ایستگاه ها است. شاخص های میانگین حداقل دما، میانگین حداکثر دما، شب های گرم، شب های گرمسیری و تداوم دوره های گرم روند افزایشی را در کل کشور نشان می-دهند و شاخص های محدوده دمای روزانه (DTR) و تداوم دوره های سرد در بیشتر نقاط کشور دارای روند منفی هستند. به طور کلی، طول فصل رویش و روزهای گرم، در بیشتر مناطق کشور در حال افزایش و شب های سرد با کاهش همراه است. روندهای حاکی از سردشدگی تنها در منطقه زاگرس جنوبی و به ویژه ایستگاه شهرکرد دیده می شود. به طور کلی، می توان نتیجه گرفت که دما در بیشتر مناطق کشور در حال افزایش است و مقدار این افزایش در مناطق مرکزی که دارای آب و هوای خشک و نیمه خشک هستند، از شدت بیشتری برخوردار است.

تغییرپذیری اقلیم، فرین های اقلیمی، دما و ایران