تنوع ژنتیکی توتون های شرقی با استفاده از روش های آماری چند متغیره

توتون (Nicotiana tabacum L.) یکی از محصولات با ارزش کشاورزی و صنعتی است که اطلاعات کمی در مورد تنوع آن وجود دارد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی از نظر صفات مورفولوژیک، تعداد 100 ژنوتیپ توتون شرقی خارجی و داخلی موجود در بانک ژن مرکز تحقیقات توتون ارومیه در قالب طرح لاتیس ساده با 2 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تعداد 8 صفت شامل ارتفاع و قطر ساقه، تعداد برگ در بوته، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک برگ و روز تا 50 درصد گلدهی مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه به مولفه های اصلی متغیرهای مورد مطالعه را به 5 مولفه با واریانس تجمعی 96 درصد کاهش داد. در مولفه اول تمامی صفات (به جز ارتفاع ساقه) دارای همبستگی مثبت و معنی دار با آن بودند. با استفاده از تجزیه خوشه ای به روش متوسط گروه ها، ژنوتپ های مورد بررسی در 4 گروه متفاوت قرار گرفتند. بیشترین فاصله بین ژنوتیپ های دو گروه 1 و 4 بود. مقایسه میانگین های صفات در گروه های حاصل از تجزیه خوشه ای بیانگر این است که ژنوتیپ های موجود در گروه چهارم (Trimph و Ohdaruma) از نظر اکثر صفات دارای مقادیر حداکثر بوده و بنابراین می توانند در برنامه های اصلاحی به عنوان والد در تلاقی ها استفاده شوند.

Keywords:

توتون شرقی/Nicotiana tabacum/ صفات مورفولوژیک , تجزیه به مولفه های اصلی , تجزیه خوشه ای