محمد بنایان - دانشیاردانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
احمد نظامی - دانشیاردانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
علی گنجعلی - استادیاردانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
عبدالرضا باقری - استاددانشکده کشاورزی دانشگاهف ردوسی مشهد

یکی از مشکلات پیش بینی عملکرد گیاهان خصوصا در شرایط دیم نوسان بالای تولید از سالی به سالی و از مکانی به مکانی دیگر می باشد. عمدتا این مشکل به علت آن است که پارامترهای توصیف کننده فرایندهای مختلف رشد و نمو گیاهان زراعی با یک مقدار ثابت در مدل های رشد و نمو گیاهان زراعی معرفی و به کار برده می شوند حال آن که این مقادیر در زمان ها و مکان های مختلف متفاوت بوده وتغییر نشان می دهند. در این مقاله از تکنیک مونته کارلو – زنجیره مارکف (MCMC) مرتبط با روش بایزین برای بهینه سازی چندین پارامتر یک مدل ساده گیاه نخود استفاده شد تا بدین ترتیب بتوان با اندک اطلاعات موجود، عملکرد دانه نخود را در هر دو شرایط دیم و آبی شبیه سازی نمود. مدل برای شرایط کل استان خراسان (شمالی، رضوی وجنوبی) اجرا شد. نتایج شبیه سازی با داده های عملکرد دانه گزارش شده توسط سازمان جهاد کشاورزی خراسان (سالهای 1362-1383) مقایسه شدند. برای بررسی توانایی بهبود و افزایش کارایی مدل به هنگام استفاده از تکنیک MCMC ضرایب همبستگی و جذر میانگین مربعات خطا محاسبه شد. مدل در هر دو شرایط دیم و آبی توانست به خوبی عملکرد مشاهده شده را شبیه سازی کند. این تکنیک توانایی بالای خود را جهت کمی کردن پارامتر ها و صفات متغیر یک گیاه خصوصا در شرایط پر نوسان تولید در مناطق دیم نشان داد. با استفاده از مجموعه نرم افزار حاصل می توان با تغییر هر پارامتر محیطی و مدیریتی مرتبط با رشد گیاه، تولید آن را در کل استان خراسان مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.

مدل رشدونموگیاه، تخمین پارامترهای مدل،نخودزراعی،شبیه سازی تولیددیمزارها