اثر عمق قرارگیری بذر و ارتفاع غرقاب بر سبزشدن و رشد گیاهچه در گونه تازه وارد سوروف آبی (Echinochloa oryzoides) و گونه مهم سوروف (E. crus-galli) در مزارع برنج

به منظور مطالعه اثر عمق قرارگیری بذر و ارتفاع غرقاب بر سبزشدن و رشدگیاهچه در دو گونه علف هرز از جنس Echinochloa (E. oryzoides و E. crus-galli) این آزمایش در موسسه تحقیقات برنج کشور-رشت در فضای سرپوشیده و شرایط طبیعی محیط در تابستان سال 1388 انجام شد. تیمارها عبارت از آرایش فاکتوریل چهار عمق مختلف قرارگیری بذر علف های هرز (1/0 (اختلاط سطحی بذور با خاک )، 2، 4 و 6 سانتی متر) و چهار ارتفاع آب (1/0 (خاک اشباع بدون آب ایستادگی)،3 ،6 و 9 سانتی متر) بودند که در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تعداد گیاهچه های سبزشده، ارتفاع، وزن تر شاخساره و ریشه، و سطح برگ و ریشه بعد از گذشت 28 روز اندازه گیری شده و درصد سبزشدن و نسبت وزن ریشه به ساقه محاسبه شد. با توجه به عدم ظهور گیاهچه از عمق 6 سانتی متری خاک این تیمار در نتایج ارایه نشد. مقدار متغیر اندازه گیری یا محاسبه شده در هر واحد آزمایشی به طور معنی داری بین دو گونه (بجز ارتفاع بوته) و بین سطوح مختلف عمق قرارگیری بذر و ارتفاع غرقاب متفاوت بود و بجز درصد سبزشدن، تحت تاثیر اثرات متقابل عوامل مذکور نیز قرار گرفت. در اکثر تیمارها، درصد سبزشدن و شاخص های رشد گیاهچه بجز ارتفاع بوته که در دو گونه تقریبا یکسان بود، در سوروف آبی بیشتر از سوروف بود. در هر دو گونه بیشترین مقدار متغیرهای مذکور در شرایط خاک اشباع و قرارگیری بذرها در عمق 1/0 سانتی متری خاک مشاهده شد که با افزایش ارتفاع آب و عمق قرارگیری بذر در خاک کاهش یافت. نتایج نشان داد که غرقاب در صورتی که ارتفاع قابل توجهی داشته باشد، اثر بازدارندگی مطلوبی بر سبزشدن، استقرار و رشد هر دو گونه، به ویژه زمانی که بذرها در اعماق بیشتری از خاک قرار گرفته باشند، دارد؛ اما در ارتفاع کم غرقاب و به ویژه خاک اشباع، سبزشدن و رشد سوروف آبی به میزان قابل توجهی بیشتر از سوروف بود.

Keywords:

بازدارندگی , شاخصهای رشد , مدفون شدن بذر , مدیریت آب