علی رضا آستارایی - دانشیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

پسماندهای آلی بطور طبیعی حاوی مقادیر قابل ملاحظه ای عناصر غذایی می باشند که به علت وجود مواد آلی زیاد، قابلیت جذب عناصر غذایی در خاک (خصوصا خاک های آهکی و قلیایی) را افزایش داده و کمبود عناصر غذایی کم مصرف را مرتفع می نمایند. پسماندهای آلی حاوی آلودگی های پاتوژنی است که توسط میکرواورگانیسم هایی چون باکتری ها، قارچ ها و غیره انتقال می یابند. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر شیرابه زباله شهری تیمار شده با سه نمک، 1) سولفات مس، 2) کلرید آهن و 3) بنزوات سدیم، به عنوان تیمارهای آزمایشی هر کدام با دو مقدار 40 و 80 میلی گرم نمک بر لیتر بود که روی خصوصیات رویشی گیاه جو و خصوصیات خاک در قالب طرح کاملا تصادفی بصورت فاکتوریل با سه تکرار در شرایط آزمایشگاهی و گلدانی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال زراعی 89-1388 انجام شد. نتایج نشان داد که کل وزن خشک گیاه تفاوت معنی داری در تیمارهای آزمایشی با نمک های مختلف نداشت. حداکثر غلظت نیتروژن و پتاسیم گیاه در تیمار سولفات مس، و غلظت فسفر گیاه در دو تیمار سولفات مس و کلرید آهن مشاهده شد. افزایش مقدار نمک موجب افزایش هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک و کاهش ارتفاع، وزن کل خشک گیاه، نیتروژن و فسفر شد. ارتفاع، کل وزن خشک گیاه، غلظت فسفر و پتاسیم گیاه در تیمار سولفات مس 40 حداکثر، و غلظت نیتروژن گیاه در رتبه دوم بود. بیشترین کاهش در ارتفاع و وزن کل خشک گیاه در تیمار کلرید آهن با افزایش مقدار نمک و حداقل غلظت نیتروژن در این تیمار مشاهده شد. هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک در تیمار سولفات مس 40 در رتبه سوم و نیتروژن کل خاک در تیمارهای بنزوآت سدیم 80 و سولفات مس 40 میلی گرم بر لیتر در رتبه اول و پتاسیم قابل دسترس خاک در تیمار سولفات مس 40 میلی گرم بر لیتر در رتبه دوم بود. با توجه به نتایج بدست آمده تیمار سولفات مس 40 میلی گرم بر لیتر مناسبترین نمک برای تیمار کردن شیرابه زباله شهری و افزایش رشد و کل وزن خشک گیاه جو می باشد.

جو، خاک، شیرابه زباله شهری، نوع و مقدار نمک