ریحانه فرشید - دانشجوی سابق کارشناسی ارشددانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
احسان صحرایی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشددانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند
غلامرضا زمانی - استادیار گروه زراعت و ،اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

شناسایی ارقام با تحمل بالا نسبت به شوری، یکی از راه کارهای اساسی جهت کشت در خاک های شور است. بدین منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار سطح شوری (صفر، 4، 8 و 12دسی زیمنس بر متر) و 12رقم گندم بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که شوری سبب کاهش معنی دار درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و همچنین وزن خشک ریشه چه و ساقه چه شد. اما نسبت وزن خشک ریشه چه به ساقه چه با افزایش شوری افزایش یافت. پاسخ جوانه زنی ارقام گندم به تنش شوری متفاوت بود. ارقام بک کراس روشن، کویر و روشن از درصد و سرعت جوانه زنی بالاتری برخوردار بودند. طول ریشه چه و ساقه چه نیز در سطوح شوری بالادر رقم بک کراس روشن بالاتر بود و ارقام روشن و بک کراس روشن وزن خشک بیشتری داشتند. از آنجایی که درصد و سرعت جوانه زنی مهمترین خصوصیات مرحله جوانه زنی هستند، بر این اساس احتمالا می توان ارقام بک کراس روشن، کویر و روشن را بهترین ارقام گندم از نظر تحمل به شوری در مرحله جوانه زنی ارزیابی نمود.

ارقام گندم، تنش شوری، درصد جوانهزنی، سرعت جوانه زنی