رضا کمایی - دانش اموخته کارشناسی ارشد زراعت واصلاح نباتات
مهدی پارسا - دانشیارگروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
محسن جهان - دانشیارگروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

به منظور بررسی واکنش برخی از ویژگی های رشدی و عملکرد، ماشک گل خوشه ای نسبت به استفاده از کودهای زیستی، شیمیایی و آلی، آزمایشی به صورت طرح بلوک کامل تصادفی و در سه تکرار در سال 1392 و در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 3 نوع کود بیولوژیک و تلفیق آن ها با یکدیگر و ورمی کمپوست و کود شیمیایی به شرح زیر بود: 1- قارچ میکوریزا آربسکولار گونه Glomus moseae + ورمی کمپوست، 2- قارچ میکوریزا + نیتروکسین (حاوی باکتری های Azospirillum sp. و sp. Azotobacter)، 3- قارچ میکوریزا + ریزوبیوم (Rhizobium sp.)، 4- قارچ میکوریزا + کود شیمیایی NPK، 5- قارچ میکوریزا Glomus moseae و 6- شاهد. نتایج نشان داد که هرچند تیمارها اثر معنی داری بر ارتفاع بوته نداشتند اما بر صفات و ویژگی های درصد کلونیزاسیون طول ریشه، تعداد گره ریشه، وزن خشک ریشه، عملکرد تر، عملکرد خشک و میزان پروتیین دارای اثر معنی داری بود. نتایج نشان داد که بیشترین درصد کلونیزاسیون طول ریشه (76 درصد)، تعداد گره ریشه ماشک (20 عدد)، وزن خشک ریشه (94/ گرم)، عملکرد تر (5/1894 گرم در متر مربع)، عملکرد خشک (63/473 گرم در متر مربع) و میزان پروتیین (33/27 درصد) در تیمار تلفیقی میکوریزا و ریزوبیوم حاصل شد. با توجه به نتایج آزمایش، بهترین تیمار کودی برای ماشک گل خوشه ای مخلوط قارچ میکوریزا و کود زیستی ریزوبیوم پیشنهاد می گردد.

درصد کلونیزاسیون طول ریشه، میکوریزا، نیتروکسین، ورمی کمپوست