وحید ریاحی - د انشیار گروه جغرافیای روستایی، د انشکد ه علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران،ایران
فرهاد عزیزپور - استاد یار گروه جغرافیای روستایی، د انشکد ه علوم جغرافیایی،دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
خدیجه کریمی - د انشجوی د کتری جغرافیای روستایی،د انشکد ه علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

زمینه و هد ف: بحرانهاى طبیعى از موانع اصلى توسعه یافتگى هستند ، کاهش خسارتهاى جبران ناپذیر این رخد اد ها نیازمند شناخت علل، راه حلهاىمقابله و کاهش مخاطرات مى باشد . گروه هاى انسانى آسیب پذیر د امنه بحران ها را گسترد ه تر مى کنند ؛ د ر این ارتباط مى توان گفت: امروزه آسیبپذیرى به عنوان عامل تعیین کنند ه اصلى بحران معرفى مى شود ، لذا بررسى علل آسیب پذیرى و مد ل هاى تعیین کنند ه کاهش آسیب پذیرى راضرورى مى سازد . این مقاله بر اساس یک مطالعه توصیفى و کتابخانه اى تهیه شد ه است و طى آن مد ل هاى آسیب پذیرى د ر راستاى پیش بینى مد لخوب براى بحران وکاهش بحرانها مورد ارزیابى قرار مى گیرد .روش: این مقاله د ر پاسخ به این سوال که کد ام مد ل د ر فهم و تحلیل آسیب پذیرى جامعه د ر برابر مخاطرات طبیعى تبیین کاملى را ارایه مى د هد به ارزیابى مد ل هاى مطرح د ر زمینه آسیب پذیرى مى پرد ازد و با تقسیم بند ى مد ل ها د ر سه د سته اصلى، مد ل مناسب براى مد یریت بحران رامعرفى مى کند .یافته ها: یافته هاى تحقیق نشان د اد که که مد ل هاى على (مد ل کرانچ وپخش) با تاکید بر علت ایجاد بحرانها، د ر واقع از نمایى د یگر به علت آسیبپذیرى اشاره د ارند . مد ل کرانچ با تاکید صرف بر علل ریشه اى و شرایط ناامن به تفسیر علت آسیب پذیرى و شروع بحرانها مى پرد ازد ، د ر مقابلمد ل ریلایز با تاکید بر ظرفیت ها، راه هاى کاهش آسیب پذیرى و بحران را نشان مى د هد .نتیجه گیرى: مهم ترین نتیجه پژوهش حاضر این است که به کارگیرى و استفاد ه از مد ل هاى على و تحقیق و توسعه د ر این زمینه سبب ارتقاى عملکردو تقویت مد یریت بحران د ر راستاى کاهش اثر بحران د ر سکونتگاه هاى انسانى خواهد شد و خطرپذیرى را کاهش خواهد د اد

بحران، آسیب پذیرى، مد ل کرانچ و پخش، مد یریت بحران