فردوس آقاگلزاده - استاد زبانشناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
آیلین فیروزیان پوراصفهانی - دکتری زبانشناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران،

تبلور و انعکاس افکار، باورها و بطور کلی ایدیولوژی در صورتهای زبانی یکی از کانونهای اصلی مورد توجه در بسیاری از حوزه های علوم انسانی به ویژه در زبان شناسی مطالعات ترجمه و علوم سیاسی در چند دهه اخیر می باشد. از آنجایی که متون سیاسی اعم از متون زبان مبدا و باز تولید آن در زبان مقصد براساس متغیرهای فرازبانی شکل می گیرد می توان ادعا نمود که هریک از انتخابها دستکاری های زبانی و راهبردهای بکار گرفته شده توسط مترجمان نشات گرفته از ایدلویوژی نهفته ویژه ای می باشد تا زا این رهگذر اذهان مخاطبان خود را جهت داده و به سوی پذیرش آنچه مدنظر دارند، هدایت کنند. پژوهش حاضر درصدد آن است تا با بهره گرفتن از دستاوردهای رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی و حاضر درصدد آن است تا با بهره گرفتن از دستاوردهای رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی و الگوی نظری وندایک 2004 بکارگیری محورهای سبک و بلاغت توسط مترجمان فارسی و دلایل ایدیولوژیکی احتمالی گزینش آنها را در صورت وجود به چالش بکشد. بدین منظور ابتدا بکار بستن این دو محور در ترجمه فارسی متون سیاسی مکتوب انگلیسی محدود به مسایل مربتط به ایران در دو سال اخیر بررسی شده و براساس آن چگونگی انعکاس ایدیولوژی مترجمان مورد واکاوی قرار گرفته است سپس بساد بهره گرفتن از این دو محور و راهبردها و استراتزیهای معرفی شده مرتبط با هریک احتساب و ارایه شده و مورد مقایسه قرار می گیرد. نتایج حاصل نشان میدهد که بکارگیری این دو محور غالبا با هدف بازنمایی و انعکاس ایدیولوژی مترجم فارسی همسو است همچنین تفاوت چشمگیری میان میزان کاربرد این دو محور و راهبردهای آنها وجود داشته و علیرغم اینکه زبان فارسی از منظر ادبی بسیار غنی است، مترجمان فارسی در ترجمه متون سیاسی از محور بلاغت و راهبردهای مربوط به آن در مقایسه با محور سبک به ندلت بهره جسته اند.

زبانشناسی و مطالعات ترجمه، تحلیل گفتمان انتقادی، ایدیولوژی ، محورهایسبک و بلاغت، متون سیاسی