محمد جعفر یاحقی - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد

محققان تا کنون تحقیق چندانی درباره جای نام های شاهنامه انجام نداده اند. این درحالی است که ضبط برخی از این جای‎نام ها در دستنویس ها و چاپ های شاهنامه پریشان و بی سامان و گاه نادرست است. زیرا نسخه نویسان شاهنامه تقریبا در همه دوره هااهتمام چندانی برای ضبط صحیح این نام ها از خود نشان نداده و گاه آن ها را از روی اهمال کاری با نام ها یا کلمات مانوس در روزگار خود جایگزین کرده اند. در این مقاله درباره دو جای نام آرچنگ و نرآهو/ پی آهو که در شاهنامه های چاپی و خطی، غلط یا گونه گون ضبط شده، بر اساس نسخه های خطی کهن بحث شده و ضبط صحیح آن مشخص گردیده است. اولی قطعآ بر همان ارچنگان منطقه کلات نادر تطبیق می کند و دومی با تردید باید نام میدانی در مرز زابلستان به توران در افغانستان کنونی باشد.

شاهنامه ، دستنویسهای کهن، آرچنگ، نرآهو/ پی آهو