تاثیر تراز پرداخت ها و عرضه پول بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران

بین پیشرفت اقتصادی کشورها و گسترش بازار بورس رابطه ی مستقیمی وجود دارد چون بورس یک نوع بازار مالی است که در آن سرمایه در معرض عرضه و تقاضا قرار می گیرد و تدبیری است برای منحرف کردن مقدار زیادی از منابع کشور از تهیه کالاها و خدمات مصرفی به سوی تولید کالاهای سرمایه ای ، به عبارت دیگر بورس از راه تشویق مردم به سرمایه گذاری از محل پس انداز های خود سرمایه ها را متمرکز می کند و زمینه ی لازم را برای رشد و توسعه ی اقتصادی کشور فراهم می کند. بنابراین با گسترش بورس ، حجم سرمایه گذاری در جامعه بالا می رود و با افزایش حجم سرمایه گذاری های مختلف در جامعه پیشرفت اقتصادی ممکن می گردد . هدف از این تحقیق بررسی اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1380 تا 1393 شمسی (به صورت فصلی) است. دادههای مربوط به متغیرهای کلان اقتصادی (شامل: نرخ ارز، عرضه پول، شاخص تولیدات صنعتی و تراز پرداختها) و شاخص کل قیمت بورس از نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران استخراج گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک آزمون کرانه ها و خودرگرسیون با وقفه های توزیعی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در کوتاهمدت نرخ ارز و تراز پرداخت ها اثر مثبت و معنادار و عرضه پول اثر منفی و معناداری بر شاخص کل قیمت دارند. همچنین در بلندمدت نرخ ارز و شاخص تولیدات صنعتی اثر مثبت و معنادار و عرضه پول اثر منفی و معناداری بر شاخص کل قیمت دارند. نتایج برآورد الگوی تصحیح خطا حاکی از آن است که در هر سال حدود 33 درصد عدم تعادلها به سمت تعادل بلندمدت تعدیل می شوند.

Keywords:

تراز پرداخت ها , شاخص تولیدات صنعتی , شاخص کل قیمت , عرضه پول , نرخ ارز