زهرا غلامی - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
کرامت الله زیاری - استاد، گروه برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه تهران، تهران، ایران

امروزه در شهرهای متوسط و بزرگ، بلندمرتبه سازی به عنوان یک پدیده مهم و اساسی می باشد. هم اکنون که از احداث ساختمان هایبلندمرتبه در شهر قزوین چند سالی میگذرد باید پیامدهای آن مورد بحث و بررسی قرار گیرد. بنابراین مساله اساسی این پژوهش احداثساختمانهای بلند، استقرار آنها در فضای شهری قزوین و تاثیر آنها در ساختار کالبدی- فضایی شهر است. محدوده این پژوهش شهر قزوین و گردآوری اطلاعات با بهره گیری از ابزار پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده انجام شده، در پرسشنامه از طیف لیکرت و با نرم افزار SPSS و روشرگرسیون خطی چند متغیره، دادههای مستخرج از پرسشنامه تجزیه و تحلیل گردید. از نرم افزار GIS ARC برای تجزیه وتحلیل داده هایمکانی و ارایه نقشه ها استفاده شده است. نوع این تحقیق کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، روشهای گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی و ... می باشد. از اهدف این پژوهش، دستیابی به توزیع فضایی بلندمرتبه سازی در شهر قزوین، تبیین و تحلیل تاثیربلندمرتبه سازی در ساختار کالبدی- فضایی شهر قزوین و تبعات آن (در ابعاد محیطی، اجتماعی و ...) و نیز بررسی تاثیر ساختمان های بلند بر فضاهای شهری، بویژه کاربری های عمومی شهر می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به توزیع فضای بلندمرتبه سازی، تاثیر آن درهسته مرکزی شهر نسبت به سایر نقاط بیشتر است. دسترسی نامناسب سواره و پیاده، حمل و نقل نامناسب، ترافیک، کمبود پارکینگ های شهریو ... از اثرات منفی بلندمرتبه سازی و نیز از بعد سایه اندازی، نورگیری، اشرافیت، زیست محیطی مشکلاتی را به وجود آورده است. مضافا از بعدمعماری و شهرسازی گسترش ساختمان های بلند باعث مسدود شدن مناظر شهری، ایجاد دید بصری نامناسب گردیده است که برای رفع اینمشکلات باید راهکارهایی متناسب با آنها طرح و اجرا گردد. از اثرات مثبت بلندمرتبه سازی می توان به جلوگیری از توسعه افقی شهرها، دستیابیبه سطح سرانه بالا در کاربری های خدماتی،ایجاد کرویدور بصری و نشانه شهری اشاره کرد.

اثرات ترافیکی، ساختمان های بلند مرتبه ، ظرفیت قابل تحمل ، شبکه دسترسی