مهسار میرسلامی - دانشجوی دکترا، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
حسین سلطانزاده - عضو هیات علمی، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

معماری ادوار گذشته ایران ، همواره ملهم از به کارگیری هندسه و شیوه های ترسیم غنی و دقیق بود، تا بدان حد کهآگاهی از قواعد ریاضی و ترسیم و به کار گرفتن انواع خاص از آن وظیفه هر معماری بوده و فراتر از آن ، دانش مهندسی بامعرفتها و بینش هندسی معنی می یافته و وجه تمایز معماران و رقابت آنان با یکدیگر نیز بر همین محور استوار بوده است.یکی از دانشمندان فعال در این محفل خواجه نصیرالدین طوسی می باشد ،تاثیر طوسی به ویژه در شرق اسلامی ،گستتردهبوده، گردآوردن تعداد زیادی محقق و دانشمند شایسته در مراغه ،نه تنها در احیای ریاضیات و نجوم،بلکه در تجدید فلسفهو حتی الهیات اسلامی تاثیر داشت.تاثیرگذاری نبوغ و دانش خواجه نصیرالدین بر هلاکوخان مغول باعث آن شد که طوسیدر مقام مشاور علمی هلاکو در خدمت او ماند و مسیولیت اوقاف و امور دینی به او سپرده شد ،این مقاله در وهله اول بهبررسی زندگی نامه و اثربخشی خواجه نصیر در زمینه های مختلف پرداخته و سپس ارتباط الگوهای نقوش و تزییناتهندسی و معماری در بناهای دوره ی ایلخانی که متاثر از اصول اقلیدسی خواجه نصیر می باشند ، مورد تحلیل قرار میگیرد. فرضیه اصلی این پژوهش اشاره دارد به تاثیر ترسیمات و تحریر هندسه خواجه نصیرالدین برتزیینات و نقوش معماریبناهای دوره ایلخانی.اهمیت موضوع تحقیق درآن است که شناخت اصول هندسی و ارتباط آن با زیر بنای فلسفی موجببالارفتن کیفت نقوش و الگوهای به گرفته شده درطرح ها می شود. جامعه آماری انتخاب شده در این تحقیق شامل چندبنای متعلق به دوره ایلخانی است روش گردآوری اطلاعات بر مبنای مطالعه کتابخانه ای،استفاده از منابع ا لکترونیکی وبرداشت میدانی است.

خواجه نصیرالدین طوسی، هندسه، معماری، ایلخانی