ارتباط بین فضای سبز و توسعه پایدار شهری (نمونه موردی: مناطق سه گانه شهر قزوین)

در فضای کنونی یکی از شاخصه های توسعه یافتگی جوامع را وجود فضاهای سبز در محیط شهری، دانسته اند که البته با افزایش جمعیت و توسعه شهرها بویژه ایجاد کلانشهرها ضرورت ایجاد و نگهداشت بهینه فضای سبز، کاملا حیاتی به نظر می رسد. چنانکه وجود کاربری فضای سبز در شهرها و توزیع مناسب آن را یکی از مباحث اساسی برنامه ریزی و مدیریت شهری تلقی کرده اند. با توسعه و گسترش شهرنشینی انسان ها به تدریج از طبیعت دور شده اند و دخالت در محیط طبیعی و ایجاد محیط انسان ساخت، نیازهای زیست محیطی، حسی و روحی انسان را بیشتر نمایان نموده است، لذا کارکرد فضای سبز در شهرها به شکلی است که بدون توجه به آن ممکن نیست شهرها پایدار باقی بمانند. بنابراین اگرفضای سبز به عنوان بخشی از بافت شهری با کارکرد خدمات شهری ضرورت یافته، نمی تواند جدا از نیازهای جامعه شهری قرار گیرد از این رو مفهوم پایداری در شهرها حول محورهای متعدد قابل بررسی است. در این میان ضرورت پرداختن به موضوع فضای سبز شهری از آنجایی مهم است که وابستگی متقابل میان فضای سبز و توسعه پایدار شهری اجتناب ناپذیر است. هدف از این مقاله بررسی ارتباط بین فضای سبز شهری با مسیر توسعه پایدار شهری است. مفهوم و اصطلاح سرانه که در ادبیات شهرسازی ایران به عنوان سرانه های شهری معروف شده، یکی از ابزارهایی است که در فرایند برنامه ریزی کاربری زمین و برای برآورد اراضی و توزیع آن میان فعالیت ها یا کاربری های مختلف بکار می رود، شهر قزوین در بخشی از فلات مرکزی ایران و در حلقه ای از باغستان های سرسبز قرار دارد که وجود این باغ ها، امر توسعه شهر را با مشکل مواجه نموده است. پس از آن مزارع حاصل خیز و پربرکت، باغ ها را از هر سمت احاطه نموده است. از رودخانه های مهم استان می توان به رودخانه های طالقان و الموت رود که رودخانه بزرگ شاهرود از اتصال آن تشکیل می گردد، اشاره کرد. همچنین در استان، رشته کوه ها و ارتفاعات متعددی وجود دارد که این رشته کوه ها و دامنه های شیب دار آن نقش قابل توجهی در ایجاد جریان آب های زیرزمینی و سفره های غنی قابل برداشت در نواحی نسبتا هموار دارد. در عین حال سرانه کاربری زمین به عنوان نوعی معیار و شاخص کمی برای سنجش و مقایسه تغییرات کاربری در جریان زمان مورد استفاده قرار می گیرد. فضای سبز شهری به عنوان یکی از مهمترین مراکز خدمات رفاهی و تفریحی بوده که علاوه بر جنبه بهداشتی و روانی در توسعه پایدار شهری از اهمیت بالایی برخوردار است.

Keywords:

فضای سبز , توسعه پایدار , محیط زیست