بررسی ویژگی های فضایی شهرستان دماوند با رویکرد توسعه پایدار

متمرکز شدن امکانات، سرمایه گذاری ها و زیرساخت ها و غیره... در مکان های خاص موجب می شود تا در بلند مدت نابرابری فضایی شدیدی میان مناطق کشور پدید آید. چالش مورد بحث این مقاله، نابه سامانی نظام فضایی شهرستان دماوند است. این شهرستان از یک سو فاقد سلسله مراتب منطقی است و از طرف دیگر توزیع خدمات، امکانات و تاسیسات زیربنایی آن از یک نظم و ترتیب منطقی و متعادل تبعیت نمی کند. اثرات و نتایج این امر دفع جمعیت منطقه، مهاجرت آنان به سوی تهران، تخلیه روستاها و عدم تعادل میان مناطق شهری و روستایی را به دنبال داشته است. هدف مقاله بررسی ساختار فضایی منطقه و شناسایی مسایل و مشکلات آن، همچنین شناخت مهمترین عامل شکل گیری و توسعه فضایی شهرستان دماوند و ارایه راهکارهایی در جهت ارتقای توازن در توسعه منطقه ای شهرستان دماوند می باشد. فر فرایند انجام این مقاله از روش ها و ابزارهای گوناگونی از جمله تکنیک SWOT و وزن دهی عوامل و تشکیل جداول EFE و IFE استفاده شده است. با بررسی منابع موجود آماری که توسط موسسات و نهادهای دولتی بویژه مرکز آمار ایران تهیه می شود، آمارهای خام جمع آوری و آمارهای ثانویه و شاخص های مورد نظر برای تحلیل از آنها استخراج می گردد. در نهایت برای رسیدن به چارچوب چشم انداز، تحلیل های کارشناسی صورت خواهد گرفت. با مکان یابی مناسب فضاهای شهری می توانیم در راستای توسعه پایدار گام های بسیار مهمی بر داریم به طوری که مکان یابی مناسب در راستای تحقق شاخص های توسعه پایدار می تواند تاثیر بسزایی داشته باشد. برنامه ریزی فضایی باید به گونه ای باشد که حداکثر بهره وری را از زمین های شهری به عمل آورد تا کمترین ضرر به منابع طبیعی و زیست محیطی وارد شود. از دیگر سو این شهرستان با تحولاتی رو به رو بوده که اگرچه به بسط توسعه شهرستان منجر شده اما همزمان زمینه های نارضایتی جمعیت پایدار و ناپایدار نیز فراهم شده است.

Keywords:

سازمان فضایی , برنامه ریزی فضایی , برنامه ریزی منطقه ای , توسعه پایدار , شهرستان دماوند