مهدی سلطانی رستگار - کارشناس ارشد آبخیزداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردستان
مسعود نصری - عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردستان
مهدی ساعتی - عضو هیات علمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردستان

دخالت انسان در چرخه طبیعی آب از طریق تخریب پوشش گیاهی در عرصه های آبخیز، کاربری غیر اصولی اراضی، توسعهسطوح غیر قابل نفوذ و امثال آن احتمال سیلخیزی درمناطق گوناگون خصوصا مناطق شهری را افزایش داده است. امروزه باگسترش و توسعه شهرها و افزایش تغییرات کاربری به تبع آن طراحی های شهری اجتناب ناپذیر است و تغییرات مورفومتریحوزه آبخیز را منجر می گردد و با افزایش سطوح غیرقابل نفوذ، و تغییرات ضریب رواناب، اهمیت این امر را با بروز رگبار باسطوح احتمال کم به مراتب با رخداد سیلاب و ایجاد خسارت بیشتر نموده است. شهر باغبا درانبا قرارگیری در یک منطقهکوهستانی و مجاور زاینده رود ، دارای مساحت حوزه آبخیز حدود 1821 هکتار و مساحت شهری در طرح جامع برابر 304هکتار می باشد. دراین مطالعه از تکنیک های GIS و RS و بازدیدهای میدانی در تدفیق نقشه ها و اندازه گیری سیلاب هایگذشته و روشهای تجربی در برآورد رواناب برون شهری و تحلیل های آماری استفاده شد. در ادامه با استفاده از نقشه ها واطلاعات فیزیکی و اقلیمی در حوزه های آبخیز 20 گانه مبادرت به تعیین پارامترهای تاثیرگذار بر آن گردید. سپس نقشه هایکاربری اراضی در سالهای 1346 ، 1370 ، 1381 ، 1384 و 1393 تهیه و در سالهای مربوط، ضریب راواناب شهری و نهایتادبی سیلابی تعیین گردید. همچنین با استفاده از تحلیل های آماری مبادرت به مدلسازی روابط سیلاب در منطقه طرح و بررسینقش کاربری فعلی شهر در تغییرات شبکه آبراهه ها گردید. نتایج نشان داد افزایش تغییرات کاربری به باغات و اراضی مسکونیو مستحدثات منجر به تمرکز رواناب در مسیرهای جریان که منطبق بر معابر شهر در مناطق بحرانی است، می گردد.

دبی سیلابی، تغییرات کاربری، ضریب رواناب، مدلسازی ، توسعه شهری