علیرضا حمیدیان - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی - دانشگاه حکیم سبزواری
جواد جمال آبادی - دکتری ژیومورفولوژی - دانشگاه حکیم سبزواری
علی اکبر شایان یگانه - دکتری ژیومورفولوژی - دانشگاه حکیم سبزواری

هدف از استقرار دولت ها بسیار متفاوت و متنوع است؛ اما یکی از اساسی ترین اهداف همه ی دولت ها فراهم ساختن رفاه و توسعه برای آحاد جامعه اعم از شهری و روستایی است. استراتژی های مختلفی از سوی صاحب نظران مختلف مطرح شده است. برنامه ریزی های عمرانی، رفاهی و خدماتی باهدف ایجاد برابری و عدالت در جامعه ی روستایی و برخورداری این قشر از جامعه از تسهیلات و خدمات اجتماعی و کاهش نابرابری های موجود بین شهر و روستا ازجمله ی این راه کارهاست تا با کاهش فقر و نابرابری، زمینه ی ماندگاری جمعیت در روستاها را فراهم ساخته و روستاها به عنوان کانون تولید به کانون مصرف در شهرها تبدیل نگردیده، مانع بروز مشکلات عدیده در جامعه شهری نشوند. در این پژوهش، سعی شده است تا با بررسی ارتباط میزان سرمایه گذاری های مختلف دولتی در زمینه های عمرانی، خدماتی و رفاهی با تحولات جمعیتی منطقه بررسی گردد؛ بدین منظور منطقه ی موردمطالعه شامل 16 روستا در موقعیت های مختلف دشتی، دامنه ای و پای کوهی و کوهستانی در دهستان پیراکوه از شهرستان جوین است که در دو مقطع قبل از سال 1365 و بعدازآن تا سال 1390 به لحاظ میزان اقدام و سطح خدمات ارایه شده از سوی دولت بررسی و ارتباط آن با تحولات جمعیتی در این مقاطع تحلیل گردید. نتایج حاکی از آن است که علی رغم افزایش قابل توجه در ارایه ی خدمات عمرانی، رفاهی و ... در بعد از سال 1365 نسبت به قبل از آن، جمعیت نه تنها افزایش نیافته، بلکه در بسیار موارد دارای رشد منفی نیز بوده است. بر این اساس، بین میزان سرمایه گذاری های دولتی در منطقه و تثبیت جمعیت، آن طورکه انتظار می رفت، ارتباط معنی داری وجود نداشته و افزایش میزان سرمایه گذاری های دولتی نتوانسته است به تثبیت جمعیت در منطقه بینجامد که این مسیله می تواند بیانگر این واقعیت باشد که کاهش جمعیت روستایی علاوه بر تاثیر عوامل دموگرافیک، ریشه در مهاجرت روستا – شهری داشته که در بررسی علل و عوامل آن باید علاوه بر رفع تبعیض ها و تفاوت های زندگی شهری و روستایی و کاهش نابرابری ها در این دو فضا به ابعاد دیگر مسیله نیز توجه نمود.

سرمایه گذاری های عمرانی، تثبیت جمعیت روستایی، دهستان پیراکوه، شهرستان جوین