ردیابی و بازسازی حدگسترش دریاچه نمک درکواترنر به کمک شواهد ژیومورفولوژیک؛ راهبردی در شناخت و مدیریت پتانسیل ها و بحران های دریاچه نمک

برای تفسیر آب وهوای گذشته می باشد. به همین دلیل تفسیر مراحل تکامل و بازسازی گذشته دریاچه ها از جمله مهم ترین ابزارهای مدیریتی محیط های پیرامون دریاچه قلمداد می شود. به همین دلیل این نوشتار در رابطه با مطالعه دریاچه نمک در حوضه مرکزی کشور تلاش دارد ابتدا به ردیابی حد نهایی دریاچه مبتنی بر شناسایی شواهد مورفولوژیکی بپردازد. در ادامه جمع آوری و تحلیل نظریات مختلف گستره و وسعت پیشین دریاچه نمک از جمله اهدافی است که مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد. در مقام باز سازی گذشته محدوده این دریاچه بخش جنوب غربی وتا اندازه ای قسمت غربی بهترین مکان برای بررسی آثار وشواهد حدود گسترش دریاچه می باشد. همچنین آثار وشواهد موجود حاکی از تغییرات آرام ولی پیوسته وعاری از فعالیت های ناگهانی بوده که شیب کم و وسعت مخروطه افکنه های دلتایی شاهدی بر این رخداد می باشند. وسعت دریاچه نمک در کواترنر بخش هایی از شرق شهر قم وجنوب تهران (ورامین) را احاطه نموده است این شرایط در اطراف دریاچه حوض سلطان و دریاچه ی نمک به رغم حاکمیت تکتونیک فعال، شواهد تغییرات اقلیمی شامل افزایش بار رسوبی رودخانه های ورودی و افزایش حجم مخروط افکنه ها عامل اصلی جدایش دریاچه نمک از دریاچه ی حوض سلطان می باشد. بنابراین شواهد فوق الذکر نشان دهنده ی پیوستگی دریاچه های نمک و حوض سلطان در کواترنر هستند. بنابراین در تفسیر و تحلیل این تغییرات، سه عامل مهم در تغییرات تراز دریاچه ها نقش داشته اند که عبارتند از: تغییرات نیوتکتونیک، تغییرات اقلیمی و فعالیت های آنتروپوژنیکی به ویژه در دهه های اخیر. این سه عامل از مهم ترین دست اندرکاران موثر در تغییرات وسعت دریاچه نمک از گذشته تا کنون محسوب می شود.

Keywords:

شواهدژیومورفولوژیک , دریاچه های پلوویال , دریاچه نمک , کواترنرپسین , تغییرات آب و هوایی