علی شکرگو - دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا
مهدی مدندوست - دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا

مرزنجوش گیاهی دارویی از خانواده نعناییان است که اسانس و ترکیبات تشکیل دهنده آن از اجزای مهم این گیاه میباشد. این آزمایش به صورت مزرعهای در کشور ایران، شهرستان فسا واقع در جنوب شرقی استان فارس به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا در آمد. اثرات سطوح مختلف کود NPK ،روشهای مختلف خشک کردن و زمان برداشت روی صفات مختلف رویشی، عملکرد و درصد اسانس گیاه مرزنجوش مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تاثیر کود بر کلیه صفات معنی دار بود. تاثیر زمان برداشت بر ارتفاع گیاه و مساحت برگ معنی دار نبود ولی بر وزن خشک، وزن تر و درصد اسانس معنی دار گردید. تاثیر روش خشک کردن بر درصد اسانس استخراجی نیز معنی دار نشان داد. مقایسه میانگین صفات نشان داد که بالاترین ارتفاع، مساحت، وزن تر و وزن خشک در مصرف کود 100 کیلوگرم در هکتار و زمان برداشت بعد از گلدهی به دست آمد. همچنین بیشترین درصد اسانس استخراج شده در مصرف کود 300 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. در روش خشک کردن با آون و برداشت قبل از گلدهی، در صد اسانس استخراج شده بیشتر مشخص گردید. در اثرات متقابل بیشترین اسانس مربوط به مصرف کود 300 کیلوگرم در هکتار، خشک کردن با آون و زمان برداشت قبل از گلدهی نشان داد و در نهایت، بررسی جدول همبستگی بین صفات نشان داد که بین درصد اسانس با وزن تر و مساحت برگ، رابطه معکوس و معنی دار وجود دارد و با وزن خشک و ارتفاع، رابطه معنی داری وجود ندارد.

مرزنجوش، اسانس، کود مخلوط، گل دهی، مایکروویو، آفتاب خشک