صادق محمدی - دانشجوی دکترای علوم سیاسی (گرایش سیاست گذاری عمومی) دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا
اسماعیل شفیعی - استادیار علوم سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضای اصفهان
محمد علی بصیری - استادیار علوم سیاسی و عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان

از آنجا که توسعه حاصل نگرشی نو به جامعه و مستلزم رفع موانع در محیط پیرامون است و بدون این نگاه و نگرش، پیشرفتی حاصل نخواهد شد. لذا یکی از این موانع، جبر انسانی یا ساختگی ست که لزوم وجود یک سیاست گذاری مناسب را برای توسعه ایجاب می کند. رفع موانع جبری می تواند از جایگاه ویژه ای در توسعه برخوردار باشد که بی توجهی به آن برنامه های توسعه را با ناکامی مواجه خواهد ساخت؛ چرا که جبر مقوله ای داخلی و نیز بین المللی ست که اختیار ملت- دولت ها را محدود می کند، بگونه ای که راه خروج و برون رفت از این محدودیت، براحتی، اختیاری و آزادانه نباشد. بهرحال جبری مصنوعی است که شبیه جبرمطلق اما در حوزه ی اراده بشری ست که اگر چاره ای بر آن نیندیشیم، می تواند سبب ساز بحران های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره در جامعه باشد و چرخه توسعه را از حرکت بازدارد. هدف این مقاله شناخت جبر به عنوان یکی از موانع پیشرفت و سپس سیاست گذاری مساعد جهت توسعه انسانی و کاهش موانع جبری است. سوال اصلی: چه رابطه ای میان جبر و توسعه انسانی وجود دارد فرضیه: با رفع موانع جبری می توان زمینه توسعه انسانی را فراهم نمود. روش تحقیق نیز توصیفی - تحلیلی با استفاده از ابزار کتابخانه ای است.

توسعه انسانی، جبر، جبر انسانی، سیاست گذاری، ایران