سیده مریم هاشمی کلاگری - گروه مکانیک، واحد تهران شمال ، دانشگاه پیام نور، تهران ، ایران
محمدمهدی درویشی - استادیار گروه مکانیک، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مواد هوشمند ، موادی هستند که با عملکردی هوشمندانه در مقابل تغییرات محیط می توانند مانند موجودات زنده، خود را با شرایط محیطی منطبق سازند. برخی از این مواد هر نوع خدشه و خرابی در ساختار خود را پیش بینی کرده و نقایص خود را برطرف می سازند.یک یا چند ویژگی این مواد مانند شکل، میزان سختی، فرکانس و رنگ آنها در یک حالت کنترل شده یا تحت اثر محرک نیروی الکتریسیته یا میدان های مغناطیسی بصورت قابل توجهی تغییر می کند. که بهترین گونه شناخته شده این گونه مواد همان پیزوالکتریک ها بلاخص پیزو سرامیک ها هستند. اثر پیزوالکتریک بعنوان یک واکنش خطی – الکترومکانیکی بین دو حالت الکتریکی و مکانیکی در مواد عایق و بلورهایی که تقارن مرکزی ندارند، تعریف می شود. بعبارت دیگر اثر پیزوالکتریک قابلیت بعضی مواد برای تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی و بالعکس ، است ؛ که اولین بار در 1817 توسط کانی شناس فرانسوی Ren Just Hauy گزارش شد. در این مقاله، به معرفی انواع مواد هوشمند و مواد پیزوالکتریک ، ویژگی های آنها و نیز کاربردهایشان می پردازیم و در پایان روابطی که بیانگر اثر پیزوالکتریک مستقیم و معکوس هستند را بیان خواهیم کرد

مواد هوشمند، پیزو الکتریک مستقیم، پیزو الکتریک معکوس، دما، تنش-کرنش، پیزو سرامیک PZT، آلیاژهای حافظه دار