سیده فاطمه محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
نادعلی باقری - استادیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
غفار کیانی - استادیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
نادعلی باباییان جلودار - استاد گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

به منظور ارزیابی واکنش ژیوتیپ های برنج به تنش شوری در زایشی آزمایشی بصورت فاکتوریل بر اساس طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد که طی آن 7 رقم شصتک محمدی، طارم جلودار، لاین 33، لاین 21، لاین 59، M436 و M185 به همراه ارقام شاهد حساس (IR29) و شاهد متحمل (NONABOKRA) در 4 سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120) در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری مورد بررسی قرار گرفتند. در این آزمایش صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه های پر، پوک و درصد عقیمی، طول خوشه، عملکرد دانه و عملکرد کاه کل اندازه گیری شدند. مقایسه میانگین صفات مورد بررسی نشان داد با افزایش میزان شوری از سطح شاهد به 40، 80 و 120 میلی مولار، صفات ارتفاع بوته، طول خوشه، تعداد دانه پر، عملکرد کاه و دانه کاهش بسیار معنی داری را نشان دادند اما صفت درصد عقیمی و تعداد دانه پوک افزایش را نشان دادند. همچنین بیشترین کاهش را صفت عملکرد دانه و کمترین کاهش را صفت ارتفاع بوته نسبت به تنش شوری از خود نشان داده اند. با توجه به نتایج مقایسه میانگین بیشترین عملکرد دانه (27/5 گرم) مربوط به ژنوتیپ L33 و کمترین عملکرد (11/95 گرم) مربوط به ژنوتیپ IR29 می باشد. به طور کلی ژنوتیپ L33 نسبت به دیگر ژنوتیپ ها تحمل بیشتری در تمام مراحل سطوح شوری نشان داده است و می توان از ژنوتیپ ذکر شده در برنامه های اصلاحی برنج به منظور تولید ارقام متحمل به شوری استفاده نمود.

برنج، تنش شوری، مرحله زایشی