آزیتا اباذری - دانش آموخته سابق کارشناسی ارشد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
صفرعلی مهدیان - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
ولی الله بابایی زاد - دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سیدمحمد علوی - عضو هیات علمی پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان

گیاهان دارای مکانیسم هایی هستند که با تنش های زنده و غیرزنده مانند حمله بیمارگرها، تنش ناشی از فلزاتسنگین، شوری، سرما و خشکی مقابله می کنند. بیماری های قارچی به صورت ویژهای در گیاهان زراعی باعث کاهشتولید و عملکرد می شوند. مکانیسم های دفاعی گیاه شامل استحکام فیزیکی سلول، تولید فیتوالکسین ها و ساختپروتیین های مرتبط با پاتوژن (PR) است. پروتیین های PR یک پاسخ به آلودگی به بیمارگرها و شرایط نامطلوبهستند که در 17 گروه (PR1-PR17) قرار می گیرند. جنس جو وحشی (Hordeum spontaneum) یک منبع مهمبرای ژن های مقاومت است. در این مطالعه پنج ژن (PR5, PR2, PR1, Rar1 و PR10) جهت مطالعه الگوی بیان ژنتحت تنش قارچ سفیدک پودری در برگ های گیاه جو وحشی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. گیاهچه های جو باسوسپانسیون اسپور قارچ Blumeria graminis f.sp hordei مایه زنی شدند. از برگ های جو وحشی در مدت زمان های متفاوت (0، 6، 12، 24 و 48 ساعت) بعد از مایه زنی RNA کل استخراج گردید و DNA مکمل (cDNA)ساخته شد و با استفاده از روش qRT-PCR بیان ژن های انتخاب شده، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این مطالعهنشان داد که میزان بیان همه ژن های مورد آزمایش در برگ جو وحشی تحت آلودگی قارچ سفیدک سطحی افزایشیافت. بررسی رونوشت ها مشخص نمود که ژن های PR2, PR1, Rar1 و PR5 بیشترین بیان را در 24 ساعت پس ازآلودگی دارند اما ژن PR10 بیشترین بیان را پس از 48 ساعت نشان داد. این نتایج می تواند در برنامه های آیندهژنتیکی و اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد.

جو وحشی، سفیدک سطحی، بیان ژن، پروتیین های PR ، ژن Rar1