ارزیابی اثرات سمی نیکل بر جوانه زنی بذر گیاه سزبانیا

سزبانیا (Sesbania) گیاهی است گلدار از خانواده بقولات که هم به صورت یکساله و چند ساله در مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیررشد و نمو می کند . این آزمایش یه منظور ارزیابی مقاوت گیاه سربانیا در مرحله جوانه زنی به تنش فلز سنگین نیکل در مرحلهجوانه زنی ادر آزمایشگاه زراعت دانشگاه جیرفت انجام شد. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سطوح غلظت:0، 200، 400، 600، 800 و 1000 میلی گرم نیکل بر لیتر سولفات نیکل اجرا گردید. تعداد بذرهای جوانه زده به صورت روزانهیادداشت شد، در نهایت شاخص های درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه ، طول ریشه چه، وزن ساقه چه، وزنریشه چه و وزن کل محاسبه گردید. نتایج نشان داد اثر غلظت نیکل بر تمام مولفه های مورد بررسی در سطح یک درصد آماری معنیدار بود. با افزایش غلظت نیکل کلیه صفات مرتبط با رشد گیاه سزبانیا کاهش یافت، تیمارهای 200، 400، 600، 800 و 1000 میلی گرم بر لیتر نیکل هم به ترتیب موجب 3/9، 7/9، 9/8، 11/7 و23/5 درصد کاهش در میزان درصد جوانه زنی، و به همین ترتیب موجب /12، 37/5، 53/1، 75 و 93/7 درصد کاهش در میزان وزن خشک گیاهچه گردید. تحلیل مدل های رگرسیونی نشان داد تغییرات واکنش درصد جوانی، سرعت و ماده خشک گیاهچه بر اساس یک تابع چند جمله ای درجه دوم (کوادراتیک) با ضریب همبستگی معنی دار (p<0.05) بیش از 0/88 برازش داده شد. بنابراین بر اساس نتایج به نظر می رسد هر چندآستانه شاخص 50 درصد جوانه زنی تحمل سزبانیا به نیکل بیش از 1000 میلی گرم بر لیتر نیکل بوده اما کاهش معنیدار ماده خشک بعد از طی شدن فرآیند جوانه زنی (که بر اساس یک تابع کوادراتیک منفی برازش داده شد) بیانگر حساسیتزیاد رشد گیاهچه به سطوح تنش بالاتر از 400 میلی گرم در لیتر از نیکل است. لذا به نظر می رسد آستانه تحمل سزبانیا درمرحله رشد گیاهچه به تنش نیکل در سطح کمتر از 400 میلی گرم بر لیتر قرار می گیرد.

Keywords:

آستانه تحمل , تنش , ماده خشک , سزبانیا , نیکل