ذبیح الله اعظمی ساردویی - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت
فتانه قلاوند - مربی گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت
سیدمنصور میرتاجالدینی - دانشیار بخش زیست شناسی دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان
مریم پاینده - کارشناس ارشد و مدرس گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه جیرفت

گل جالیز (.Orobanche spp) انگل مطلق ریشه برخی از گیاهان زراعی و باغی میباشد که به دلیل فقدان برگ و کلروفیل، آبو مواد غذایی را از گیاه میزبان جذب کرده و سبب کاهش عملکرد، پژمردگی و در نهایت منجر به مرگ گیاه میزبان می شود.وجود این انگل در بیشتر استانهای کشور به جز استانهای شمالی گزارش شده است. دو گونه O. cernua و O. egeptica بهعنوان خسارت زاترین گونه ها در اراضی زارعی کشور معرفی شده اند. به منظور بررسی وجود و گزارش این گونه ابتدا بصورتمیدانی بازدیدها و نمونه برداریهای متعددی از مزارع کشت گوجه فرنگی آلوده به این گیاه انگل در منطقه جیرفت صورتپذیرفت و در مرحله بعد نمونه های جمع آوری شده به دو صورت خشک هرباریومی و نگهداری در فرمالین 20 درصد تهیه وسپس در بخش زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه شهید با هنر کرمان مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج حاصل و مشخصاتعبارتند از: این گیاه انگل از نظر مورفولوژی دارای بوتههای غیر منشعب در سطح زمین و یا ندرتا منشعب در پایین، ساقهافراشته، غیر منشعب، ضخیم، زردرنگ، با حداکثر 40 سانتیمتر ارتفاع، برگ ها به صورت فلس های مثلثی بی رنگ روی ساقه،گل آذین سنبله متراکم با برگ هایی که گل ها را فرا گرفته، گل ها با جام لوله ای (20 میلی متر طول)، فشرده در بالای میوه ها، دارای دو لوب (کوچک و گرد)، گل ها آبی ولی لوله گل سفید به طول 1 تا 2 سانتیمتر، پرچم ها متصل به بالای لوله (محلاتصال پرچم ها به جام گل می تواند شاخص مناسبی برای تشخیص این گونه باشد که حداقل چهار میلی متر تا پایین فاصله دارد)،کاسه گل حدود نصف جام گل و برگک با طولی برابر کاسه است. این اولین گزارش علمی و رسمی از وجود گونه O. cernua درمنطقه جیرفت می باشد که با کد 1831 در هرباریوم بخش زیست شناسی دانشگاه شهید با هنر کرمان ثبت گردیده است.

گیاه انگلی، مرفولوژی، جنوب کرمان