بررسی خصوصیات شیمیایی خاک های رده ورتی سول در استان کرمانشاه

ورتی سول ها حدود 2/42 درصد اراضی غیر یخبندان جهان را تشکیل می دهند، و وسعتی معادل 3/16 میلیون کیلومتر مربع رادارند [2014, Soil Survey Staff]. وسعت ورتی سول ها در ایران 69860 هکتار برآورد شده که معادل 0/042 درصد از کلاراضی کشور است [بنایی، 1380]. ورتی سول ها خاک های رسی سنگین با بیش از 30 درصد رس هستند که تمایل ذاتی بهانقباض در اثر خشک شدن و انبساط در اثر خیس شدن دارند [Deckers et al. 2001]. ورتی سول ها اغلب دارای درز و شکاف هایی عریض، عمیق و رنگ تیره هستند [Mukanda و Mapiki 2001]. تشکیل این درز و شکاف های عریض و عمیق درفصول خشک و متعاقب آن ریزش خاک رویین به درون شکاف ها در این خاک ها علاوه بر اختلاط دایمی خاک رویین و زیرین وممانعت از تشکیل افق های مشخص و متمایز در نیمرخ خاک موجب افزایش حجم خاک در اعماق شکاف ها شده و در فصولمرطوب به سبب انبساط و ایجاد فشار بسیار زیاد، منجر به تشکیل نوع خاصی از ساختمان (ساختمان گوه ای) و یا اسلیکن-سایدهای متقاطع در محدوده نوسانات فصلی مرطوب می گردد [Ahmad، 1983]. وجود این خصوصیات در ورتی سول ها، در مقایسه با خاک های سایر رده ها موجب بروز جابجایی مکانی و زمانی شدیدتری در این خاک ها می شود، به همین دلیل ورتی-سول ها هنوز هم جزء مسیله دارترین نوع خاک ها برای مدیریت موفق در کشاورزی، منابع طبیعی و امور مهندسی در سطحجهان هستند (Coulombe et al.2000].