سیدیعقوب ذوالفقاری فر - استاد و عضو هیات علمی گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج
محمدحسین مفرحی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش ژیوتکنیک دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج

خاک طبیعی موجود در محل عملیات ساختمانی، همواره به طور کامل مناسب برای تحمل سازه مورد نظر نیست. بهبود خصوصیات خاک‎ها در وضعیت درجا، با استفاده از مواد افزودنی را تثبیت گویند. مهمترین اهداف تثبیت خاک عبارت است از (الف) اصلاح خاک (ب) تسریع در عملیات (ج) بهبود در مقاومت و پایداری خاک. تثبیت خاک به روشهای گوناگون نظیرتثبیت مکانیکی، بیولوژیکی، فیزیکی، شیمیایی و الکتریکی انجام می شود. یکی از اصلی ترین کاربردهای تثبیت خاک درعملیات راهسازی است که در آن، با اصلاح خاکهای نامرغوب، این نوع خاکها را برای استفاده در بستر، اساس و زیراساس مناسب می کند. مواد افزودنی برای تثبیت خاک‎ها، به خصوص خاک‎های ریزدانه، مورد استفاده قرار می‎گیرند. معمول‎ترین این مواد افزودنی، آهک ( lime )، مخلوط آهک و خاکستر بادی ( lime-fly ash ) و سیمان ( cement ) می‎باشد. هدف از این تحقیق مروری اجمالی بر روش های مرسوم در ایران برای تثبیت خاک و مقایسه نتایج تحقیق‎های صورت گرفته است. بر روی دو نوع خاک رس، در حالت عادی و مخلوط با مواد افزودنی، آزمایش‎های حدود آتربرگ و تراکم و مقاومت فشاری محصور نشده انجام گرفت. نتایج نشان دادند که خاک‎های دانه‎ای و خاک‎های رسی با خاصیت خمیری کم، برای تثبیت با سیمان مناسب‎ترند و اثر آهک در کاهش دامنه خمیری خاک رس با دامنه خمیری بالا بیش از سیمان بوده و همچنین روند تغییرات مقاومت فشاری خاک تثبیت شده با سیمان و آهک با گذشت زمان عمل‎آوری، افزایشی است.

تثبیت، خاک رس، آهک و سیمان، حدود آتربرگ، مقاومت فشاری محصور نشده