فراشناخت و نقش آن در فرآیند یاددهی و یادگیری چگونه یادگرفتن

در طی چهل سال گذشته فراشناخت به یکی از زمینههای اصلی در پژوهش های شناختی تبدیل شده است. اما با وجود اهمیت بنیادی فراشناخت، مفهوم و کارکرد اجرایی آن هنوز در دانشکدهها و پژوهشکدههای روانشناسی و علوم تربیتی باقی مانده و در بین متقاضیان واقعی آن یعنی معلمان و دانشآموزان به خوبی روشن و اجرایی نشده است. در واقع مفهومپردازی و استفاده عملی آن در بین دانشآموزان و معلمان میتواند فرایند یاددهی یادگیری را تسهیل کند و عملکرد آموزشی دانشآموز را ارتقا دهد. بنابراین در این پژوهش توصیفی، پژوهشگر بر آن است تا ضمن معرفی فراشناخت رابطهی آن را با سازه های مهم یادگیری بررسی نماید. لذا در ابتدا فراشناخت را از دیدگاه محققان مورد نقد و بررسی قرار میدهد سپس تفاوتهای آن را با شناخت مورد مداقه قرار میدهد. در ادامه به رابطه فراشناخت با طرح سوال و حل مساله پرداخته میشود. مکانیسم خود توضیحی و خود نظم بخشی یکی دیگر از موضوعات طرح شده در این پژوهش است. هوش به عنوان متغیری اثرگذار در عملکرد تحصیلی دانش آموز همیشه مولفهی مورد تایید و تاکید بوده است. بنابراین رابطه آن با فراشناخت از دید وین و هادوین بررسی میشود و مدلی که این دو محقق برای یادگیری خود نظم بخش ارایه دادهاند را بررسی میکنیم. گام بعدی بررسی تاثیر فراشناخت در ادراک ریاضی، مهارتهای خواندن و درک مطلب است. و در نهایت رابطه مهارتهای فراشناختی و رشد حافظه و همچنین فرآیند نوشتن را مرور میکنیم.

Keywords:

دانش فراشناخت , یادگیری , یاد گرفتن , یاد دهی , مهارت های فراشناختی