قصه و تمثیل از دید غزالی و مولانا

داستان و قصه در بین بسیاری از اقوام و ملت ها سابقه ای دیرینه دارد. اهمیت قص وداستان بر کسی پوشیده نیست. زیرا معانی در داستان کاملا عینی و محسوس می گرددو مخاطب، وقایع و سرانجام آن را زودتر در می یابد. گویندگان فارسی زبان نیز از متقدمتا متاخر، از مضامین اخلاقی، عرفانی، آیینی و دیگر معانی این نوع ادبی بهره گرفته اند.تمثیل هم که به معنای مثال آوردن می باشد، از دیر زمان در سخنوری و درک مفاهیمنقش مهمی را بر عهده داشته و دارد. این موضوع در کتب کهن و آسمانی نیز به چشممی خورد چرا که این امر یعنی مثل زدن و تمثیل آوردن از خشکی کلام می کاهد.مولوی در مثنوی خود سعی دارد با بیان قصه، مانند معلمی دلسوز باشد و آدمیان را بهخیر و سعادت راهبر شود. غزالی هم با وجود مخالف با قصه گویان، موافق قصه هایقران است. شون معتقد است قصه های قرآنی شرایط اخلاقی و تربیتی و دینی راداراست. ازین رو همه را به تفکر و تدبر در آیات قران دعوت می کند. تمثیل هم به نحوبسیار زیبایی در احیاءالعلوم و مثنوی به کار برده شده است. به طوری که هم مولانا وهم غزالی، تمثیل را موثرترین اسلوب ادبی می داند. در این مقاله که به روش تحلیلی-توصیفی نوشته شده است، قصص و تمثیلات مثنوی و احیاءالعلوم تحلیل و بررسی شده اند.

Keywords:

قصه , تمثیل , مثنوی , احیاءالعلوم , مولوی , غزالی