سروناز پریشانزاده - دکترای پژوهش هنر از دانشگاه الزهراء، مدرس دانشگاه هنر و سوره تهران
مریم حسینی - استاد دانشکده ادبیات دانشگاه الزهراء

معناشناسی شناختی و به طور اخص استعاره مفهومی یکی از راه های موثر برای درکحوزه های انتزاعی از طریق فرافکنی در حوزه های عینی می باشد. این شاخه ازمعناشناختی که از نشانه های زبانی پدید آمده در مقوله بندی درک ما از دنیایپیرامونمان نقش عمده ای دارد. به طور مثال نور و شاخه های تصویری آن از قبیلخورشید، ماه، ستارگان، شمع، چراغ، فانوس و غیره که یکی از مفاهیم تکرار شونده دراندیشه مولانا می باشد، امری الهی را از طریق فرافکنی در قوالب ملموس و محسوسبشری ممکن ساخته است. در پژوهش حاضر پس از واکاوی نقش نظریه مطرح شده دراشعار مولانا و بررسی مقوله نور از منظر اساطیری و کهن الگویی، یکی از غزلیاتی که براستعاره مفهومی نور دلالت دارد در قیاس با تصویری که بر مبنای غزل آفریده شدهاست، بررسی و ویژگی های مشترک تصویر و غزل مذکور بر مبنای اصول معناشناسیشناختی مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است. نتیجه این پژوهش مبین این است کهمعناشناسی شناختی و استعاره مفهومی از جمله موثرترین روش ها در یافتن معانیمستتر در متن و ساخت تصویر بر مبنای آن می باشد.

مولوی. غزلیات شمس. تصویرگری. معناشناسی شناختی. استعاره های مفهومی