شهره معرفت - استادیار فرهنگستان زبان و ادب فارسی

زبان و ادبیات کهن فارسی، یکی از زمینه های مورد علاقه مترجمان و پژوهشگرانتطبیقی غیر فارسی زبان است. مولوی از شخصیت هایی است که آثارش بسیارمورد توجه دیگر سرزمین ها، از جمله مولوی پژوهان عرب قرار گرفته است.مولوی پژوهان عرب، در دهه سی قرن نوزدهم میلادی با مثنوی آشنا شدند وترجمه های مختلفی از آن به دست دادند؛ یکی از این مثنوی پژوهان، الصاوی علیمحمد شعلان مصری است که از طریق شعر اقبال با مولوی آشنا شد. گرایش هایعرفانی شعلان، او را به خواندن و ترجمه بخش هایی از مثنوی برانگیخت. او برخیاز حکایت های مثنوی را به صورت منظوم و برخی دیگر را به شکل منثور ترجمهکرد؛ ترجمه های منثور شعلان از مثنوی، با تحلیل هایی از خود او همراه است و ازاین رو، می توان آنها را در زمره ترجمه های ارتباطی دانست و ترجمه های منظوماو در زمره ترجمه های معنایی می گنجد، شعلان در عین حفظ واژه ها وعبارت های مثنوی، به رعایت لحن و امانتداری در اصل حکایت ها توجه دارد.گذشته از مسیله دشواری ترجمه شعر، دشواری ترجمه مباحث عرفانی و نیزدقت های زبانی و معنایی شعلان در ترجمه، هنر ترجمه او را بیش از پیش نشانمی دهد. در این نوشتار، به سنجش حکایتی از مثنوی با ترجمه منظوم آن می پردازیم.

ادبیات تطبیقی، مثنوی، شعلان، ترجمه منظوم